Khoảng cách xa nhất trong vũ trụ
Show Các nhà thiên văn học tại Đại học Tokyo, Nhật Bản đã công bố một kết quả nghiên cứu về các thiên hà xa nhất mà con người có thể quan sát được, và họ đã tìm thấy GN-z11. Nằm cách Trái Đất của chúng ta tới 13.4 tỷ năm ánh sáng, hay nói cách khác là 134x10^30 km, đây là thiên hà có có khoảng cách xa chúng ta nhất hiện tại và cũng là thiên hà cổ xưa nhất mà con người quan sát được.
Trước mắt, mục tiêu của các nhà thiên văn này sẽ là quan sát và tìm ra những thiên hà xa xôi, sau đó họ sẽ bắt đầu nghiên cứu, đo đạc và phân tích chúng. Để tính toán khoảng cách từ thiên hà này đến trái đất cũng không hề dễ dàng. Các nhà khoa học dựa vào một hiện tượng gọi là Redshift - dịch chuyển đỏ. Khi một thiên thể càng cách xa trái đất, quang phổ ánh sáng do nó phát ra sẽ tiến về vùng đỏ nhiều hơn, từ đó giúp họ tính toán được khoảng cách. Hiện tại, Hubble là một công cụ viễn vộng cực mạnh của con người, tuy nhiên nó vẫn không thể thu được các phát xạ cần thiết của thiên hà GN-z11 đủ để phân tích. Do đó các nhà khoa học này đã chuyển sang sử dụng một máy phân tích quang phổ hiện đại hơn có tên là MOSFIRE. MOSFIRE là thiết bị đang được gắn trên kính viễn vọng Keck I ở Hawaii.Cái danh hiệu "Thiên hà già và xa nhất" liên tục bị thay đổi nhiều năm qua trong bối cảnh con người đang tích cực khám phá vũ trụ hơn cùng với sự giúp đỡ của các thiết bị ngày càng hiện đại. Trước khoảng cách 13.4 tỷ năm ánh sáng, chúng ta có thiên hà EGS8p7 cách xa 13.2 tỷ năm ánh sáng, trước đó nữa thì là thiên hà EGS-zs8-1 cách chúng ta 13.1 tỷ năm ánh sáng. Những phát hiện này cũng tương tự như anh em đang nhìn về quá khứ vậy. Theo lý thuyết, vũ trụ được tạo thành sau vụ nổ BigBang cách đây 13.8 tỷ năm trước. GN-z11 cách xa chúng ta 13.4 tỷ năm ánh sáng đồng nghĩa với việc nó đã tồn tại chỉ sau vụ nổ Big Bang 400 triệu năm mà thôi. Theo Space.com Du hành đến các hành tinh xa xôi đã không còn là mộng tưởng kể từ khi nhân loại tìm thấy sóng hấp dẫn. Tuy nhiên đó là chuyện của tương lai, còn hiện nay con người vẫn chỉ có thể trầm trồ ngắm nhìn các hành tinh đó qua các kính viễn vọng. Và mới đây với sự trợ giúp của kính thiên văn Hubble, chúng ta đã tìm ra thiên hà GN-z11 - thiên hà xa nhất vũ trụ với khoảng cách lên tới... 32 tỉ năm ánh sáng. Thiên hà này ra đời cách đây 13,4 tỉ năm, điều này cũng có nghĩa là chúng ta đang nhìn thấy nó vào thời điểm chỉ sau vụ nổ Big Bang 400 triệu năm (theo lý thuyết, 13,8 tỉ năm trước vũ trụ ra đời sau vụ nổ này). Nhưng hình như có chút gì đó sai sai ở đây: Vũ trụ ra đời cách đây 13,8 tỉ năm, vậy làm sao chúng ta có thể biết được thiên hà cách xa chúng ta tới 32 tỉ năm ánh sáng? Vũ trụ ra đời sau vụ nổ Big Bang và vẫn liên tục mở rộng. Nguyên nhân là vì kể từ khi ra đời, vũ trụ liên tục mở rộng. Hiện nay, chúng ta quan sát được GN-z11 tại 13,4 tỉ năm trước, trong khi thiên hà này ở thời hiện tại đã chạy xa chúng ta ở cái khoảng cách tít tắp như trên. Các nhà khoa học biết được điều này dựa trên hệ số "redshift" (tạm dịch: dịch chuyển đỏ). Redshift là hiện tượng xuất hiện khi một nguồn sáng có xu hướng đi xa hơn người quan sát. Hệ số redshift càng cao, khoảng cách ngân hà càng xa. Và ở GN-z11, hệ số redshift lên tới 11,1 đã phá bỏ mọi kỷ lục trước đó. Kính thiên văn Hubble của NASA Theo Pascal Oesch thuộc ĐH Yale (Mỹ): "Chúng ta đã tiến một bước rất dài về quá khứ, vượt lên trên tất cả những gì có thể mong đợi từ kính thiên văn Hubble. Chúng ta nhìn thấy GN-z11 vào thời điểm vũ trụ mới ở độ tuổi đạt 3% so với tuổi hiện nay". Các chuyên gia cho biết GN-z11 nhỏ hơn Dải Ngân Hà khoảng 25 lần, và chỉ có khoảng 1% số lượng các ngôi sao có trong thiên hà của chúng ta. Tuy nhiên, các ngôi sao tại đây hình thành với tốc độ nhanh gấp 20 lần Dải ngân hà, và điều này đã khiến các chuyên gia phải ngạc nhiên đối với một thiên hà có tuổi đời quá lâu như vậy. Phát hiện này đã đánh dấu một bước ngoặt lớn về khả năng của kính viễn vọng Hubble, khi không ai có thể ngờ rằng Hubble có thể tìm thấy thiên hà ở khoảng cách xa như vậy.Các chuyên gia tin rằng với phát hiện này, chúng ta có thể truy ngược lại quá khứ, tìm hiểu về lịch sử hình thành của vũ trụ. Nghiên cứu sẽ được công bố trên tạp chí The Astrophysical Journal vào ngày 8/3/2016. Nguồn: IFL Science
GN-z11 có lẽ không phải là cái tên bóng bẩy, nhưng nó thuộc về một thiên hà có thể nói là độc nhất vô nhị: thiên hà cách xa Trái đất nhất, tính đến thời điểm này. Đội ngũ các nhà thiên văn học do giáo sư Nobunari Kashikawa của Đại học Tokyo (Nhật Bản) dẫn đầu đã đặt mục tiêu tìm ra thiên hà xa nhất có thể quan sát được, trước khi nghiên cứu về quá trình hình thành và thời điểm khai sinh của nó. “Từ những cuộc nghiên cứu trước đây, thiên hà GN-z11 dường như cách xa chúng ta nhất, ở khoảng cách 13,4 tỉ năm ánh sáng, hay 134 nonillion km (có nghĩa theo sau số 134 là 30 chữ số 0)”, theo Space.com dẫn lời giáo sư Kashikawa. Tất nhiên, việc đo đạc và xác nhận được khoảng cách xa xôi như thế không phải là chuyện dễ dàng. Để xác định được khoảng cách giữa GN-z11 và Trái đất, nhóm của ông Kashikawa đã nghiên cứu cái gọi là “dịch chuyển đỏ” của thiên hà đối tượng, tức tính toán khoảng cách ánh sáng kéo giãn hoặc dịch chuyển về phía rìa đỏ của quang phổ ánh sáng. Nói tóm lại, một thiên thể càng ở xa Trái đất thì ánh sách của nó càng dịch chuyển đỏ. Bên cạnh đó, họ quan sát những tín hiệu hóa học phát ra từ thiên hà GN-z11, nhờ vào thiết bị gọi là MOSFIRE của Đài quan sát Keck I tại Hawaii (Mỹ). Kết quả là nhóm chuyên gia đã tính toán được khoảng cách giữa đối tượng và Trái đất, theo báo cáo đăng trên chuyên san Nature Astronomy. Tin liên quanVũ trụ quan sát được (hay còn gọi là vũ trụ khả kiến) đối với con người ở Trái Đất là một vùng không gian của vũ trụ tập hợp mọi vật chất, sự vật, hiện tượng mà con người với các phương tiện thiên văn có thể quan sát được trong thời điểm hiện tại.
Bài Viết Liên QuanQuảng CáoCó thể bạn quan tâmQuảng cáoXem NhiềuQuảng cáoChúng tôiTrợ giúpBản quyền © 2021 haylam.top Inc.
|