Trả lời các câu hỏi trang 131, 132, 133, 134, 135, 136 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo. Giải bài 1, 2, 3, 4 trang 137 Khoa học tự nhiên lớp 6 CTST. Bài 29: Thực vật – Chủ đề 8 Đa dạng thế giới sống
Giờ ra chơi, các bạn đố nhau xem ai có thể kể tên của nhiều loài thực vật trong vườn trường nhnất. Theo em, các bạn có thể liệt kê được hết tên các loài thực vật trong vườn trường không?
Các bạn không thể liệt kê được hết các loài thực vật trong vườn trường vì thực vật vô cùng đa dạng và phong phú, rất nhiều loài các bạn chưa biết tên chính xác.
1. Đa dạng thực vật
Câu 1. Quan sát hình 29.1, hãy kể tên một số đại diện thuộc các nhóm thực vật. Xác định đặc điểm của mỗi nhóm.
Đại diện nhóm thực vật:
Nhóm Rêu: cây rêu tường – chưa có rễ chính thức, chưa có mạch dẫn
Nhóm Dương xỉ: cây dương xỉ – có rễ, thân, lá, lá non cuộn lại ở đầu, có mạch dẫn
Nhóm Hạt trần: cây vạn tuế, cây thông – thân gỗ, có mạch dẫn, hạt nằm lộ trên lá noãn, cơ quan sinh sản là nón
Nhóm Hạt kín: cây đào, cây xương rồng – rễ, thân, lá đa dạng, có mạch dẫn, cơ quan sinh sản là hoa và quả.
Câu 2. Có thể phân biệt nhóm Rêu và nhóm Dương xỉ nhờ đặc điểm cấu tạo bên trong nào?
Phân biệt nhóm Rêu và nhóm Dương xỉ nhờ đặc điểm bên trong đó là: có mạch dẫn hay không [rêu không có mạch dẫn, dương xỉ có hệ mạch dẫn].
Câu 3. Đặc điểm nào giúp em phân biệt Hạt trần và cây hạt kín.
Đặc điểm giúp phân biệt hạt trần và hạt kín dựa vào vị trí của hạt [cây hạt trần có hạt nằm lộ trên noãn, cây hạt kín có hạt nằm trong quả
Câu 4. Em hãy cho biết môi trường sống của thực vật bằng cách hoàn thành bảng theo mẫu sau:
Câu 5. Dựa vào đặc điểm các nhóm thực vật, hãy xây dựng khóa lưỡng phân theo gợi ý sau:
2. Vai trò của thực vật
Câu 4. Quan sát hình 29.2 và 29.3, em hãy nêu vai trò của thưc vật trong tự nhiên.
Vai trò của thực vật trong tự nhiên: là nơi sinh sống cho một số sinh vật khác, đồng thời cung cấp thức ăn cho các sinh vật khác, là một mắt xích quan trọng chuỗi thức ăn tự nhiên.
Luyện tập: Điều gì xảy ra với các sinh vật trong chuỗi thức ăn hình 29.2 nếu số lượng loài cỏ bị giảm đi đáng kể?
Cỏ là thức ăn cho châu chấu. Châu chấu là thức ăn cho ếch. Ếch là thức ăn cho rắn. Rắn là thức ăn cho Diều
Nếu số lượng loài cỏ bị giảm đi đáng kể, chấu chấu sẽ có ít đi nguồn thức ăn dinh dưỡng này, nguồn sống của chúng bị giới hạn thì cũng sẽ bị giảm số lượng loài đáng kể. Tương tự với những sinh vật tiếp sau. Nếu một mắt xích trong chuỗi thức ăn bị đứt sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ sinh vật của chuỗi [có thể diệt vong toàn bộ chuỗi nếu nó là mắt xích duy nhất cung cấp thức ăn cho các sinh vật ở mức trên]. Có thể nói, chúng sinh ra và tiêu thụ lẫn nhau nhưng đó chính là cùng nhau phát triển.
Câu 5. Quan sát hình 29.4, hãy cho biết hàm lượng khí carbon dioxide và oxygen trong không khí được cân bằng như thế nào? Từ đó, hãy nêu vai trò của thực vật trong điều hòa khí hậu.
Nhờ quá trình quang hợp ở thực vật. Hàm lượng khí carbon dioxide thải ra được thực vật hấp thụ lại và nhả lại oxi như một chất thải trong quá trình quang hợp. Vậy nên khí carbondioxide và oxigen trong không khí được cân bằng.
Vai trò của thực vật trong điều hòa không khí: hàm lượng khí carbon dioxide và oxygen trong không khí được cân bằng, ổn định, điều hòa khí hậu.
Câu 6. Quan sát hình 29.5, em hãy cho biết tại sao phải trồng cây gây rừng.
Trồng cây rừng để tăng độ che phủ, bảo vệ môi trường, giữ đất chống xói mòn, giữ nước ngầm ở vùng đồi núi, chắn cát bay, bảo vệ bờ biển ở vùng ven biển, góp phần làm giảm bớt lũ lụt, khô hạn.
Luyện tập: Việc trồng nhiều cây xanh có lợi ích gì đối với vấn đề bảo vệ môi trường.
Trồng cây xanh giúp cung cấp lượng khí oxigen cho con người hô hấp, đồng thời chúng cũng hấp thụ C02, amoniac, S02, Nox, bụi bẩn,… từ đó làm giảm các khí độc hại bị thải ra môi trường, giúp không khí trở nên trong lành hơn.Cây xanh có thể làm chậm sự bốc hơi nước, tăng độ ẩm không khí.
Câu 7. Quan sát hình 29.7, hãy nêu vai trò của thực vật đối với đời sống con người.
Vai trò của thực vật đối với đời sống con người:
– Thực vật cung cấp nguồn lương thực, thực phẩm chủ yếu cho con người [cây lương thực, cây ăn quả, cây làm thức ăn, cây làm gia vị cung cấp dưỡng chất như đường, chất khoáng, vitamin,…].
– Thực vật cũng là nguyên liệu để sản xuất giấy, đồ đỗ, nhựa, dầu thực vật, tinh dầu, dồ uống, thuốc chữa bệnh và các dụng cụ phục vụ đời sống như thảm. túi xác, chổi,…
– Ngoài ra thực vật cũng giúp trang trí, làm đẹp cho khung cảnh.
Luyện tập: Nêu vai trò của một số loài thực vật ở địa phương em theo mẫu sau:
Vận dụng: Tại sao nói “rừng xanh là lá phổi xanh” của Trái Đất.
Vì rừng là trụ cột đảm bảo cân bằng sinh thái. Nó có thể duy trì sự cân bằng lượng oxy và cacbonnic trong không khí, giảm nhẹ ảnh hưởng của các chất thải, khí độc gây nên ô nhiễm, làm trong sạch môi trường, vì vậy nên nó được xem là “Lá phổi của Trái đất”.
Hầu hết lượng oxy trên Trái đất này được sinh ra nhờ vào thực vật xanh trong rừng. Mỗi một năm, hệ thực vật trên Trái đất nhận 400 tỷ tấn cacbonic và thải ra 200 tỷ tấn oxy. Như vậy cho thấy nếu không có rừng, con người cũng như hệ sinh vật sẽ chẳng thể tồn tại được. Rừng cũng là máy hút bụi khổng lồ của con người. Do trên mỗi phiến lá có một lớp lông dày nên nó có thể chặn lại những chất gây ô nhiễm.
Giải bài tập 1
Nhóm thực vật nào sau đây có đặc điểm có mạch, có hạt, không có hoa?
A. Rêu.
B. Dương xỉ.
C. Hạt trần.
D. Hạt kín.
Hạt trần có hạt, không có hoa, có mạch dẫn.
Chọn C.
Giải bài 2 trang 137 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo
Em hãy lập bảng phân biệt đặc điểm cơ bản của các nhóm: Rêu, Dương xỉ, Hạt trần, Hạt kín.
|
Cơ quan |
Rêu |
Dương xỉ |
Hạt trần |
Hạt kín |
|
Cơ quan sinh dưỡng |
Rễ giả Thân và lá chưa có mạch dẫn |
Rễ thật Thân và lá có mạch dẫn |
Rễ cọc, thân gỗ, lá kim. |
Rễ cọc, rễ chùm; thân gỗ, thân cỏ…; lá đơn, lá kép… |
|
Cơ quan sinh sản |
Sinh sản bằng bào tử Cơ quan sinh sản: túi bào tử |
Sinh sản bằng bào tử. Cơ quan sinh sản là túi bào tử. |
Chưa có hoa, cơ quan sinh sản là nón, hạt nằm trên lá noãn hở |
Có hoa , cơ quan sinh sản là hạt, hạt nằm trong quả |
Bài 3 trang 137 Khoa học tự nhiên lớp 6 Chân trời sáng tạo
Cho các từ: rễ, ngọn, thân, mạch dẫn, lá, túi bào tử, bào tử. Sử dụng các từ đã cho để hoàn thành đoạn thông tin sau:
Cây rêu gồm có [1] …. [2]… , chưa có [3] … chính thức. Trong thân và lá rêu chưa có [4]…
Rêu sinh sản bằng [5]… được chứa trong [6] …. cơ quan này nằm ở [7]… cây rêu.
[1] thân
[2] lá
[3] rễ
[4] mạch dẫn
[5] bào tử
[6] túi bào tử
[7] ngọn
Giải bài 4 trang 137 KHTN lớp 6 CTST
Cho sơ đồ sau:
a] Em hãy lựa chọn các sinh vật phù hợp với các số trong sơ đồ trên.
b] Từ sơ đồ trên, em có nhận xét gì về vai trò của thực vật.
a] [2] châu chấu
[3] con gà
b] Thực vật có vai trò quan trọng đối với sự sống trên Trái Đất. Thực vật là nơi sinh sống cho một số sinh vật khác, đồng thời cung cấp thức ăn cho các sinh vật khác, là một mắt xích quan trọng chuỗi thức ăn tự nhiên [thường là bắt đầu của một chuỗi thức ăn].