| Năm học 2019 - 2020, ngành Giáo dục và Đào tạo tập trung thanh tra, xử lý nghiêm sai phạm về dạy thêm. [Ảnh minh họa: P.T] |
Nhiều biện pháp siết chặt
Hà Nội được biết đến là một trong những địa phương có quy mô giáo dục thuộc “top” lớn nhất cả nước. Theo thống kê, năm học 2019 - 2020, Hà Nội có 2.746 trường học các cấp với hơn 2 triệu học sinh, tăng 40.000 so với năm học trước. Với quy mô lớn như vậy nên việc đối mặt với những tiêu cực, đặc biệt là việc dạy thêm, học thêm cần được đẩy mạnh chấn chỉnh.
Thực tế cho thấy, cách đây ít năm, mặc dù đã có hành lang pháp lý để giải quyết vấn đề song không ít cơ sở giáo dục đã tìm cách “lách luật” bằng nhiều chiêu trò tinh vi. Chẳng hạn, để hợp thức hóa việc dạy thêm trong hè, không ít cơ sở đào tạo đã lách bằng hình thức chiêu sinh học sinh thông qua các lớp dạy kỹ năng sống, bồi dưỡng về nghệ thuật, thể dục thể thao...
Tuy nhiên, khi triển khai dạy thì giáo viên vẫn dạy các môn chủ lực như Toán, Anh và tiếng Việt. Mỗi buổi học như vậy đều được “chèn” thêm một tiết nghệ thuật. Lại có cơ sở còn thành lập các Câu lạc bộ môn học. Sẽ không có gì đáng nói nếu như về bản chất thực tế thì những Câu lạc bộ này vẫn là dạy thêm các kiến thức nâng cao một vài môn học nào đó. Đối tượng học thêm là những học sinh khá, giỏi.
Nhìn rõ những chiêu trò này, vừa qua, tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm học 2019 - 2020 với từng cấp học trên địa bàn, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã đề nghị các trường quản lý chặt chẽ việc dạy thêm, học thêm. Cụ thể, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Chử Xuân Dũng đã khẳng định hiệu trưởng trường nào để xảy ra tình trạng dạy thêm, học thêm không đúng quy định sẽ bị xử lý nghiêm về công tác quản lý.
Bên cạnh đó, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cũng lưu ý các trường tiểu học cần quan tâm đến việc phân công giáo viên dạy lớp 1. Bởi đây là lớp đầu tiên của cấp tiểu học, có vai trò quan trọng trong hành trình học tập của học sinh, do đó các trường cần phải bố trí giáo viên có năng lực, kinh nghiệm và tâm huyết, trách nhiệm.
Riêng với cấp Trung học Cơ sở, Giám đốc Chử Xuân Dũng yêu cầu các trường cần quản lý nghiêm việc dạy thêm, học thêm, tránh để xảy ra tình trạng biến tướng như giáo viên đưa học sinh của mình học thêm ở trung tâm do các cô dạy.
Mấu chốt nằm ở khâu quản lý
Có thể nói, dạy thêm, học thêm là nhu cầu chính đáng và có thật của cả người dạy và người học. Nếu tổ chức đúng nguyên tắc, việc dạy thêm, học thêm sẽ mang lại mục tiêu củng cố, nâng cao kiến thức cho học sinh. Thực tế, thời gian qua, việc cấp giấy phép dạy thêm quá dễ dàng đã tạo kẽ hở cho nạn dạy thêm, học thêm biến tướng phát triển. Một số thầy cô giáo với mục đích vụ lợi, đã chèn ép, dùng đủ chiêu trò ép buộc học sinh phải học thêm.
| Để kịp thời tiếp nhận, xử lý các thông tin phản ánh về các dấu hiệu tiêu cực trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo năm học 2019-2020, trong đó có công tác thu, chi và dạy thêm, học thêm, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã thành lập và công bố công khai số điện thoại đường dây nóng 0888.996.970 và địa chỉ email: . Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ khẩn trương xác minh, có phản hồi công khai và xử lý nghiêm khắc với các sai phạm sau khi tiếp nhận thông tin từ người dân, phụ huynh học sinh... |
Điều này đi ngược lại với nguyên tắc tự nguyện của phụ huynh và học sinh về dạy thêm, học thêm. Đáng nói, trong cái vòng xoáy dạy thêm, học thêm, học sinh sẽ trở thành nạn nhân cho thành tích, lợi ích của nhà trường, của giáo viên và cả sự kỳ vọng của cha mẹ.
Ở góc độ quản lý có thể thấy, thực tế việc quản lý dạy thêm, học thêm tại trường không khó, nan giải nhất là việc kiểm soát các trường hợp dạy thêm, học thêm bên ngoài nhà trường bởi hình thức tổ chức đa dạng, vừa mang tính chất gia đình, vừa mang tính chất xã hội...
Thời gian qua, ngành Giáo dục Thủ đô nói riêng đã có những biện pháp “mạnh tay” để khắc phục tình trạng dạy thêm, học thêm sai quy định đã được triển khai. Trong đó có tăng cường thanh kiểm tra, lập đường dây nóng, quy trách nhiệm người đứng đầu…
Phương châm xử lý này cũng đang được Bộ Giáo dục và Đào tạo áp dụng. Dễ thấy, mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã yêu cầu dừng nhận hồ sơ xin cấp giấy phép dạy học thêm ngoài trường. Cụ thể, ngày 26/8/2019, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ đã ký ban hành Văn bản số 2499/QĐ-BGDĐT, công bố hết hiệu lực các điều: 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13 và 14 của Thông tư số 17/2012/TT-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định về dạy thêm, học thêm.
Theo đó, để chấn chỉnh tình trạng dạy thêm, học thêm sai quy định, với vai trò quản lý Nhà nước về giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố chỉ đạo quyết liệt việc quản lí hoạt động dạy thêm, học thêm đảm bảo đúng quy định tại Thông tư số 17/2012/TT-BGDĐT.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng yêu cầu các cơ sở giáo dục thực hiện dạy và học theo chuẩn kiến thức, kỹ năng của chương trình giáo dục phổ thông hiện hành; rà soát nội dung dạy học trong sách giáo khoa hiện hành, tinh giản những nội dung dạy học vượt quá mức độ cần đạt về kiến thức, kỹ năng của chương trình giáo dục phổ thông hiện hành; nghiêm cấm việc “bớt lại nội dung” khi dạy trên lớp trong giờ chính khóa khiến học sinh không tiếp thu được đầy đủ kiến thức, tạo ra “nhu cầu” phải đi học thêm; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tại một số cơ sở giáo dục việc thực hiện quy định về dạy thêm, học thêm; xử lý nghiêm các trường, tổ chức, cá nhân vi phạm quy định hiện hành.
Những động thái vào cuộc tích cực của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội trong công tác quản lý việc dạy thêm, học thêm là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, để quản lý tốt việc dạy thêm, học thêm, thiết nghĩ, công tác kiểm tra, thanh tra dạy học thêm cần làm đồng bộ, thống nhất, tránh tình trạng nơi nặng, nơi nhẹ, khiến kỷ cương trường học bị lỏng lẻo, khinh nhờn.
Bên cạnh đó, cần lên án và xử lý nghiêm những trường hợp nhà trường, thầy cô giáo chèn ép, dùng đủ chiêu trò ép buộc học sinh phải học thêm. Các chủ thể như học sinh, phụ huynh, các cấp quản lý giáo dục cùng thay đổi nhận thức và thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp thì mới giảm thiểu được tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan.
Bộ Giáo dục và Đào tạo [GD&ĐT] cho biết: Hiện nay, hoạt động dạy thêm, học thêm được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 của Bộ GD&ĐT. Tuy nhiên ở một số nơi, vẫn còn tình trạng dạy thêm, học thêm không đúng quy định. Để khắc phục tình trạng này, Bộ GD&ĐT đã và đang tiếp tục chỉ đạo các địa phương, cơ sở giáo dục thực hiện chương trình giáo dục phổ thông hiện hành theo định hướng phát triển năng lực học sinh…
Cụ thể, tiếp tục tinh giản nội dung dạy học đảm bảo không vượt quá yêu cầu cần đạt của chương trình; tăng cường hướng dẫn học sinh tự nghiên cứu sách giáo khoa để tiếp nhận và vận dụng kiến thức; thực hiện nghiêm việc kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực, không nặng về kiểm tra kiến thức.
Thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, Bộ GD&ĐT đã ban hành Chương trình giáo dục phổ thông mới theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, bảo đảm yêu cầu giảm tải, giảm hàn lâm, gắn với thực tiễn; thực hiện tốt phương pháp giáo dục tích cực, tăng cường hoạt động ngoại khoá, trải nghiệm cho học sinh; kiểm tra, đánh giá, thi cử nhẹ nhàng, không nặng về kiểm tra kiến thức mà tập trung đánh giá sự phát triển phẩm chất và năng lực học sinh. Bộ GD&ĐT xem đây là giải pháp quan trọng nhằm từng bước khắc phục tình trạng dạy thêm học thêm không đúng quy định.
Hằng năm, Bộ GD&ĐT đã tổ chức các đoàn kiểm tra, thanh tra thực hiện kế hoạch, nhiệm vụ, đồng thời chỉ đạo các sở GD&ĐT xây dựng kế hoạch thanh tra năm học, trong đó có chuyên đề trọng tâm của công tác quản lý là vấn đề dạy thêm, học thêm. Qua thanh tra phát hiện sai phạm, kịp thời chấn chỉnh và xử phạt vi phạm phạm hành chính theo quy định. Ngoài ra, Bộ GD&ĐT tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tăng cường quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn; sự tham gia giám sát của các tổ chức mặt trận, đoàn thể; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Bộ đang nghiên cứu, xây dựng Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều Thông tư số 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành quy định về dạy thêm, học thêm nhằm bảo đảm các quy định quản lý về hoạt động dạy thêm, học thêm trong và ngoài nhà trường phù hợp với yêu cầu thực tiễn và các quy định của pháp luật hiện hành./.
Theo baotintuc.vn
LTS: Truy về nguồn gốc của vấn đề dạy thêm và những giải pháp có thể đề ra để giảm tải vấn nạn dạy thêm, học thêm, thầy giáo Trần Trí Dũng đã có bài viết thể hiện quan điểm của mình.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả!
Trong thời gian qua, có rất nhiều các bài viết với góc nhìn khác nhau phân tích và phản ánh thực trạng dạy thêm, học thêm.
Bài viết này xin được đánh giá vấn đề dưới góc nhìn nguyên nhân, thực trạng vấn đề một cách khách quan và toàn diện, tổng hợp từ các nghiên cứu, đánh giá khác nhau để từ đó có thể có được những giải pháp cụ thể.
Nguồn gốc của dạy thêm, học thêm
Trước hết, phải nhìn nhận rằng dạy thêm, học thêm là vấn đề có tính lịch sử. Vào những năm 90 của thế kỷ trước, khi mà các trường Đại học tự chủ trong công tác tuyển sinh, từng trường được ra đề thi cho trường mình.
Khi đó, các đề thi của các trường Đại học thường khó, đòi hỏi rất cao đối với thí sinh, nhiều khi nằm ngoài chương trình phổ thông và vượt qua phạm vi của Sách giáo khoa.
| Phụ huynh cho con đi học thêm vì xem học thêm như một nhu cầu tâm lí tế nhị.[Ảnh: laodong.vn]. |
Do đó, việc học thêm để thi vào Đại học đã trở thành một nhu cầu tất yếu. Từ đó, các lò luyện thi mở ra tràn lan, thậm chí nhiều học sinh đã nghĩ rằng, muốn đỗ trường Đại học nào thì phải tới trường đó luyện thi.
Vì thế tình trạng dạy thêm học thêm đã diễn ra tràn lan, hiện tượng thương mại hóa giáo dục trở nên phổ biến, gây bức xúc xã hội và ảnh hưởng rất xấu đến quan hệ thầy trò.
Cho tới năm 2002, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thống nhất việc tuyển sinh cho các trường Đại học theo phương thức ba chung, với chủ trương ra đề thi chung là không quá khó, không đánh đố học sinh và nằm trong phạm vi Sách giáo khoa của chương trình Trung học Phổ thông nên tình trạng này bắt đầu giảm dần.
Làm sao đẩy lùi được vấn nạn dạy thêm, học thêm? |
Tới năm 2007, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Sách giáo khoa mới với hai bộ, một bộ được gọi là chương trình Chuẩn và một được gọi là chương trình Nâng cao, dành cho học sinh phân ban.
Kể từ đó, hiện tượng dạy thêm, học thêm đã bùng phát ở mọi cấp học và trở thành một vấn nạn cho đến bây giờ.
Đâu là nguyên nhân của hiện tượng dạy thêm, học thêm?
Chiều 4/9, trong buổi họp báo đầu năm học mới 2016 - 2017 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ đã nhận định, dạy thêm, học thêm là nhu cầu có thật mà thực tế ở Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan… cũng có tình trạng này nhưng ở nước ta cần ngăn chặn việc dạy thêm, học thêm tràn lan, tiêu cực.
Ở đây, cần phải nhìn nhận rằng, sự học thêm nói chung của học sinh được xuất phát từ một nhu cầu muốn phát triển khả năng và học tốt hơn.
Theo kết quả nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Giáo dục, trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh về dạy thêm và học thêm do Tiến sĩ Nguyễn Thị Quy, Nguyên Phó viện trưởng làm chủ nhiệm, với kết quả khảo sát 38 trường phổ thông tại thành phố Hồ Chí Minh thì trên 70% học sinh có nhu cầu học thêm là muốn nâng cao kiến thức.
Các kết quả nghiên cứu cho biết, không chỉ ở Việt Nam, nhiều nước trên thế giới nhu cầu học thêm, dạy thêm khá lớn, đặc biệt là tại các quốc gia châu Á.
Khi đó, việc dạy thêm, học thêm không có gì xấu nếu nhằm mục đích trang bị cho người học thêm hiểu biết về những vấn đề chuyên sâu phục vụ nhu cầu phát triển, phù hợp với mỗi cá nhân. Đây là nhu cầu có thật và người dạy thêm nếu đáp ứng nhu cầu đó thì là hoàn toàn chính đáng.
Do việc học tại trường không đảm bảo cho các nhu cầu đó, nên học thêm trở thành một nhu cầu tự thân của các học sinh.
Dạy thêm là một hoạt động kinh tế ngầm, cần phải cấm |
Tuy nhiên, cũng phải thừa nhận rằng, nhiều học sinh đi học thêm chỉ là do rỗi thời gian, a dua, và ở nhà thì buồn nên muốn đi học để vui cho có bạn, đến lớp học để tán gẫu.
Về phía giáo viên, do thời gian trên lớp với khoảng 45 phút cho một tiết học không đủ để quan tâm hết các học sinh nên nhiều học sinh không nắm được bài, phát huy được hết khả năng của mình.
Bên cạnh đó, cho dù đã có sự đổi mới về phương thức thi cử, đổi mới về Sách giáo khoa, nhưng sự đòi hỏi cao trong các bài kiểm tra, đặc biệt là thi Đại học vẫn khiến cho nhiều phụ huynh và học sinh băn khoăn, lo lắng.
Cùng với nhu cầu nâng cao dân trí, phát triển bản thân, tinh thần hiếu học của người Việt Nam nên đã hình thành một tâm lí chung là cần phải học.
Thực tế cho thấy, khi Sách giáo khoa đổi mới, đặc biệt là có bộ Sách giáo khoa Nâng cao dành cho những học sinh có khả năng vượt trội hơn, song lượng kiến thức trong Sách giáo khoa vẫn không đủ đáp ứng với yêu cầu của kiến thức nói chung.
Sách Nâng cao thực chất chỉ là nâng lên ở một mức nhất định so với yêu cầu cơ bản. Mặt khác, các sách bài tập cũng không đáp ứng đủ cho học sinh về kỹ năng và kinh nghiệm làm bài.
Ngay như một tác giả viết Sách giáo khoa đã từng nói, Sách giáo khoa chỉ đáp ứng sáu mươi phần trăm kiến thức.
Khi khảo sát các đề thi Đại học, có thể nhận thấy, có rất nhiều câu hỏi đòi hỏi cao về kỹ năng và kinh nghiệm làm bài.
Trong khi việc học ở lớp, trên cơ sở Sách giáo khoa và sách bài tập không đủ đáp ứng nhu cầu này. Do đó, việc học thêm đã trở thành như một nhu cầu tất yếu đối với học sinh, đặc biệt đối với học sinh có năng lực khá giỏi.
Có một thực tế là, nhiều giáo viên hiện nay hạn chế về năng lực, giảng bài không hiệu quả.
Khi đổi mới Sách giáo khoa vào năm 2007 cũng là khi đổi mới về phương pháp giảng dạy, nhưng nhiều giáo viên không đủ kinh nghiệm để theo kịp yêu cầu này.
Trong khi đó, số lượng giáo viên giỏi là không nhiều nên, học sinh thường tìm đến những giáo viên được xem là dạy tốt để học thêm.
Tuy nhiên, có những giáo viên vì thành tích, vì nhu cầu cuộc sống đã "ăn bớt" kiến thức ở trên lớp để về nhà dạy thêm. Thậm chí, nhiều trường học còn phát đơn về cho phụ huynh ký nhận cho tự nguyện đi học thêm.
Phụ huynh cho con đi học thêm vì sợ con mình bị phân biệt, vì thế, học thêm đã trở thành một nhu cầu tâm lí tế nhị. Học sinh không đi học thêm ở chỗ các giáo viên thì sợ bị điểm kém, không được biết các đề bài kiểm tra.
Nhiều em đi học thêm rồi, thấy không hiệu quả nhưng e ngại, không dám xin nghỉ, do đó, mặc dù đã bị cấm nhưng việc học thêm dạy thêm vẫn diễn ra một cách lén lút, nhiều khi công khai.
Tuy thế, nhiều nơi các phụ huynh vẫn tạo điều kiện để cho các giáo viên tổ chức dạy thêm.
Con chưa vào lớp 1 nhưng lo rằng khi vào lớp con sẽ không theo kịp các bạn, do các cháu khác đã được học trước khi đến lớp, vì thế, nhiều phụ huynh đã cho con đi học trước kiến thức lớp 1 là vì vậy.
Bên cạnh đó, nhiều giáo viên vì muốn tăng thu nhập, "làm kinh tế" nên đã dùng nhiều "chiêu trò" để lôi kéo học sinh, tổ chức dạy thêm, việc dạy thêm, học thêm càng diễn ra nan giải hơn!
Theo Tiến sỹ Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lý Giáo dục Hà Nội, trước hết, cần phân biệt học thêm xuất phát từ nhu cầu thực sự với học thêm theo kiểu trào lưu, chạy đua hoặc bị ép buộc.
Tuy nhiên, việc học thêm, dạy thêm tràn lan theo cách các giáo viên đang thực hiện hiện nay chỉ đem đến nguy cơ khiến cho nền giáo dục càng tụt hậu, thay vì phát triển tiến lên.
Học sinh học thêm là được thầy chỉ bảo, hướng dẫn, dẫn tới thói quen không tốt, thụ động chờ đợi được làm hộ, chỉ sẵn, mớm bài thay vì phải tự mình vận động, tư duy [theo Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam].
Có một thực tế là, xã hội chúng ta luôn coi trọng thành tích, coi trọng bằng cấp và tư tưởng không muốn thua kém người khác.
Trong nhà trường thì cấp trên giao chỉ tiêu chất lượng, tổ chức rất nhiều cuộc thi như thi học sinh giỏi cuối cấp, thi toán trên mạng, văn hay, chữ tốt, thi tiếng Anh qua mạng…
Khi mỗi cuộc thi kết thúc lại nhìn vào bảng thành tích cao để ca ngợi, trường có thành tích thấp để nhắc nhở, phản bác, đánh giá.
Trong tuyển dụng, bổ nhiệm thì coi trọng bằng cấp, học vị. Đối với các dòng họ, gia đình thì vẫn còn tư tưởng “con gà tức nhau tiếng gáy” không muốn con cháu mình thua kém người khác nên luôn đốc thúc, kèm cặp và đầu tư con em mình phải hơn người khác hoặc chí ít cũng phải bằng.
Tại các trường học, cấp trên thường giao chỉ tiêu đầu năm, cuối năm; khi thi thì đảo lộn lớp và xếp theo số báo danh nên giáo viên nào cũng sợ lớp mình có điểm số thấp hơn lớp khác đành phải tìm cách để dạy thêm cho học sinh mình nếu không lại bị phê bình lên, xuống, cắt thi đua, đánh giá mức hoàn thành nhiệm vụ thấp.
Mà trong một tập thể, người ta cũng rất ngại mình bị đánh giá thấp, hơn nữa, với rất nhiều cuộc thi mà ngành Giáo dục đang tổ chức như hiện nay thì việc dạy thêm để học sinh đạt giải và khẳng định “thương hiệu” của mỗi giáo viên là vấn đề ai cũng phải hướng tới.
Về phía các phụ huynh, với điều kiện kinh tế gia đình được nâng lên thì ai cũng hướng tới một tương lai tốt đẹp, muốn đầu tư cho con cho dù tốn kém, vất vả mức nào.
Hơn nữa, trong số các phụ huynh, một bộ phận cán bộ công chức Nhà nước đi làm cả ngày nên không có người trông nom con cái thì việc chi mỗi tháng vài trăm ngàn gửi thầy, cô kèm cặp dù sao vẫn tốt hơn để con mình ở nhà một mình, mặc con chơi các trò chơi vô bổ khác.
Về mặt pháp lý, mặc dù năm 2007, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có Thông tư 17 quy định về dạy thêm và học thêm, nhưng trong đó lại có quy định rằng, giáo viên không được tổ chức dạy thêm nhưng vẫn được tham gia dạy thêm ngoài nhà trường [điều 4].
Chính vì thế mà đã tạo ra một lỗ hổng lớn trong việc quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm.
Mặt khác, năm 2013, Chính phủ đã có Nghị định số 138 quy định việc xử phạt hành chính trong lĩnh vực giáo dục, trong đó có quy định về việc xử lí đối với hoạt động dạy thêm [điều 7], tuy nhiên những quy định này chủ yếu áp dụng cho các tổ chức, cá nhân dạy thêm ngoài nhà trường, trong khi đó đối tượng dạy thêm chủ yếu là các giáo viên thì lại không có quy định cách xử lí cụ thể khi có vi phạm [!].
Vì thế mà nhiều địa phương đã rất lúng túng trong xử lí đối với vấn đề này.
Với tất cả các nguyên nhân trên đây đã khiến cho thực trạng dạy thêm, học thêm trở nên trầm trọng và rất nan giải.
Cũng tại buổi họp báo ngày 4/9 đầu năm học mới của Bộ giáo dục và đào tạo, Bộ trưởng cũng đã nói, muốn giảm dạy thêm, học thêm phải có lộ trình, trong đó có cả chỉnh sửa chương trình thi cử và chỉnh sửa chương trình Sách giáo khoa.
Một số giải pháp nhằm giảm vấn nạn dạy thêm, học thêm
Trên cơ sở các phân tích, trên đây, chúng tôi đề nghị một số giải pháp nhằm giảm thiểu tính tiêu cực của thực trạng này.
Một là, hiện nay đã có một sự thay đổi là kỳ thi Tốt nghiệp Trung học Phổ thông và thi vào Đại học được tổ chức chung, trên cơ sở chung một đề thi, có sự phân loại học sinh.
Và Nhà nước đã có chủ trương viết lại Sách giáo khoa, do đó, ngoài tính phổ cập, Sách giáo khoa mà đặc biệt là sách bài tập cần theo hướng này, và tăng cường những lượng kiến thức cần thiết để bổ sung kỹ năng và kinh nghiệm làm bài cho học sinh.
Để những yêu cầu của Sách giáo khoa cũng gần với yêu cầu về trình độ nói chung đặt ra trong những kỳ thi quan trọng.
Hai là, do chất lượng giáo viên quyết định chất lượng giáo dục, "không có thầy giỏi thì không có trò giỏi" vì thế, về mặt chuyên môn, cần thiết có những chương trình bồi dưỡng cho các giáo viên, đặc biệt là các giáo viên giảng dạy các môn khoa học tự nhiên.
Để các giáo viên có thể theo kịp yêu cầu phát triển của trình độ và nhận thức, đổi mới phương pháp giảng dạy. Trên tinh thần đó, các trường học cần tiến tới tổ chức học hai buổi một này theo chiều hướng tăng chất giảng dạy, để học sinh không cần thiết phải đi học thêm.
Ba là, cần hoàn thiện các quy định của pháp luật về dạy thêm, học thêm theo hướng siết chặt hơn về mặt quản lý Nhà nước. Đặc biệt, cần có những quy định về chế tài xử phạt theo hướng răn đe về các vi phạm trong hoạt động này.
Bốn là, khi việc dạy thêm và học thêm được tổ chức ở trường học, thì chỉ theo hướng nhằm đáp ứng nhu cầu cho học sinh yếu kém có thể đạt mức trung bình, và học sinh khá có thể trở thành giỏi trên cơ sở tự nguyện của phụ huynh, nhất là học sinh và không có chuyện ép buộc học thêm.
Năm là, các trường học cần có biện pháp động viên tinh thần, định hướng tư tưởng cho các giáo viên trước những sức ép của kinh tế thị trường.
Sự giảm những tiêu cực trong hoạt động dạy thêm, học thêm do đó phải có sự đồng thuận của cả xã hội, đặc biệt là các nhà quản lý Giáo dục, các thầy cô giáo và các bậc phụ huynh.
Đó là sự cố gắng chung của toàn ngành Giáo dục trong việc tạo ra một nền Giáo dục hiệu quả, chất lượng đồng bộ ở mọi cấp học; dạy chữ, dạy người với mục đích nhân văn và phát triển. Từ đó, sự nhận thức đúng sẽ làm giảm thiểu những tiêu cực của hiện tượng này.
Bài viết thể hiện quan điểm, góc nhìn, cách hành văn của riêng tác giả.
Trần Trí Dũng