Đánh giá tự học lập trình như thế nào

Đánh giá tự học lập trình như thế nào

Với sự phát triển của công nghệ và nhu cầu không ngừng tăng của các ngành công nghiệp, chưa bao giờ lập trình viên lại được săn đón như ở thời điểm hiện tại. Kéo theo đó là nhu cầu tuyển dụng nhân lực với quy mô chưa từng có trong lịch sử. Chính vì điều đó, số lượng cá nhân tham gia vào ngành cũng mở rộng hơn bao giờ hết. Vậy bạn còn đợi gì nữa? Hãy bắt đầu học lập trình cơ bản ngay từ bây giờ.

Mục lục

  • Học lập trình cơ bản bắt đầu từ đâu?
    • Lập trình ứng dụng Web
    • Lập trình di động
    • Chuyên gia Big data
    • Chạy thử phần mềm
    • Chuyên viên ứng dụng, hệ thống thông tin
  • Học lập trình cho người mới bắt đầu – Một số ngôn ngữ lập trình căn bản
    • PHP
    • Java
    • Python
    • C và C++
  • Kinh nghiệm học lập trình cơ bản từ đầu
    • Đi chậm mà chắc – Học lập trình từ cơ bản đến nâng cao
    • Đừng hài lòng với copy và paste code
    • Học đi đôi với hành
    • Học từ nhiều nguồn, nhiều tài liệu
    • Thường xuyên cập nhật kiến thức mới 
    • Chú trọng hơn tới tiếng Anh
    • Gỡ rối bằng cách sử dụng công cụ gỡ lỗi
    • Tự thách thức bản thân
  • Lời kết

Học lập trình cơ bản bắt đầu từ đâu?

Những người mới bắt đầu học lập trình cơ bản thường hay cân nhắc xem nên chọn học ngôn ngữ lập trình gì. Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng đó lại là cách chưa thực sự hiệu quả. Thực tế, ngành công nghiệp phần mềm không phải là một khối đơn nhất mà nó chia ra thành nhiều mảng lĩnh vực nhỏ. Trước khi quyết định xem học ngôn ngữ nào, bạn nên xác định mình muốn làm việc ở lĩnh vực nào. Cũng giống như khi câu cá, trước hết, ta nên tìm hiểu xem ao có cá không và có những loại cá nào. Sau đó, hãy chuẩn bị cho mình loại cần câu và mồi câu thích hợp.

Lập trình ứng dụng Web

Đánh giá tự học lập trình như thế nào

Ứng dụng Web được xem là giao diện tiếp cận người dùng của hầu hết các phần mềm hiện đại. Hiểu theo cách đơn giản thì khi một tổ chức hoặc doanh nghiệp xây dựng hệ thống phần mềm của mình, chắc chắn sẽ luôn có chỗ cho một hay nhiều ứng dụng Web trong đó. Đây là nguyên nhân tại sao nhu cầu tuyển dụng các lập trình viên Web chưa bao giờ hạ nhiệt.

Làm việc với ứng dụng Web nói cách khác là làm việc với Internet – một trong những nền tảng hạ tầng quan trọng nhất trong ngành CNTT. Không những thế, ứng dụng Web được coi như một ‘chất keo’ dính nhiều lĩnh vực phần mềm khác lại thành một khối: Blockchain, Trí tuệ nhân tạo, Big Data, Khoa học dữ liệu, Mobile, Internet vạn vật (IoT)… 

Dưới đây là một số ngôn ngữ lập trình khá phù hợp cho ứng dụng Web:

  • JavaScript: mã lệnh JavaScript tồn tại hầu như trên tất cả mọi website. 
  • PHP: được coi là ngôn ngữ được thiết kế đặc biệt để phù hợp cho việc viết ứng dụng Web.
  • Java: là một ngôn ngữ được sử dụng trong phổ rộng, trong mắt các nhà phát triển, Java luôn được coi là một “ngôn ngữ lập trình Internet”.
  • Python: hầu như những mới vào nghề ít biết rằng mặc dù được nhắc nhiều tới khi nói về Big data và Khoa học dữ liệu, nhưng trong thực tế với bản chất là một ngôn ngữ lập trình cấp cao, súc tích, ngắn gọn, Python cũng được xem là một ngôn ngữ phổ biến để lập trình ứng dụng Web.

Lập trình di động

Theo thống kê, hiện nay, trên thế giới có 2 tỷ người dùng điện thoại thông minh. Trong đó, có tới gần 6 triệu ứng dụng trên di động, bao gồm: game, tiện ích, kinh doanh, sức khỏe… Ứng dụng của bạn hay của doanh nghiệp có thể dễ dàng tham gia vào nền kinh tế đó trong một khoảng thời gian vô cùng ngắn. Nếu bạn muốn tham gia vào lĩnh vực đầy cơ hội và cũng không ít thách thức này? Hãy chọn học lập trình di động.

Chuyên gia Big data

Thực tế, có nhiều tập dữ liệu phức tạp đến mức các hệ thống xử lý dữ liệu truyền thống không thể đáp ứng được. Hãy yên tâm, các chuyên gia về lĩnh vực Big Data sẽ lo phần việc này. Nói một cách đơn giản hơn, đây là những người chuyên xử lý các phần dữ liệu lớn. Khi lượng dữ liệu lưu trữ ngày càng phát triển nhiều hơn, nhu cầu nhân sự về các chuyên gia Big data cũng tăng lên.

Chạy thử phần mềm

Không phải tất cả các phần mềm làm ra đều có thể đưa vào sử dụng ngay. Chúng đều phải trải qua quá trình chạy thử và đánh giá nhằm đảm bảo có thể hoạt động tốt và ổn định trong nhiều kịch bản và nền tảng khác nhau. 

Chuyên viên ứng dụng, hệ thống thông tin

Nếu bạn là người đã có kiến thức chuyên môn ở một vài lĩnh vực khác, việc có thêm kiến thức về lập trình phần mềm và cơ sở dữ liệu sẽ giúp bạn có thể đảm nhận vai trò của một chuyên viên ứng dụng, hệ thống thông tin. Hầu hết các doanh nghiệp hiện nay đều sử dụng các phần mềm quản lý như: kế toán, nhân sự, quản lý hệ thống quản lý quan hệ khách hàng (CRM)… Đây có thể coi là cơ hội việc làm lớn dành cho các lập trình viên.

Học lập trình cho người mới bắt đầu – Một số ngôn ngữ lập trình căn bản

Trước khi bàn đến kinh nghiệm và cách học lập trình cơ bản cho người mới bắt đầu, hãy cùng điểm qua những ngôn ngữ lập trình căn bản dưới đây:

PHP

Hiện tại, các lập trình viên Facebook vẫn đang sử dụng ngôn ngữ PHP để phát triển nền tảng của mình. Ngoài ra, WordPress – nền tảng blog lớn nhất thế giới, hiện tại đang được sử dụng vô cùng phổ biến để phát triển các kênh giao tiếp và thương mại điện tử – cũng được viết bằng PHP. Tương tự, các ông lớn khác như Wikipedia, MailChimp…đều sử dụng PHP làm ngôn ngữ chủ yếu để phát triển các ứng dụng của mình.

PHP là mã nguồn mở, miễn phí, được thiết kế đặc biệt để phát triển ứng dụng Web một cách tiết kiệm nhất. Với những ưu điểm như lịch sử phát triển, cộng đồng lớn mạnh, hệ sinh thái phong phú với các công cụ phát triển toàn diện, PHP luôn được xem là một trong các lựa chọn sáng giá khi cân nhắc việc xây dựng một ứng dụng web. Đây có lẽ cũng là lý do tại sao phần lớn doanh nghiệp hiện nay đều ưu tiên tuyển dụng những lập trình viên thành thạo ngôn ngữ này.

Java

Java là một ngôn ngữ linh hoạt, phổ biến, và có cộng đồng phát triển vô cùng lớn mạnh. Ngoài ra, Java còn là ngôn ngữ lập trình được sử dụng nhiều thứ 3 trên thế giới. Nhắc đến Java chắc chắn chúng ta sẽ nhớ đến ứng dụng quy mô tổ chức, đến Internet, đến lập trình ứng dụng di động trên nền tảng Android, nhưng ít ai biết rằng Java cũng rất phổ biến trong lập trình Internet vạn vật (IoT) và trí tuệ nhân tạo (AI). Những người mới vào nghề thường lo ngại các tính năng hiện đại của Java có thể khiến cho quá trình học ngôn ngữ này trở nên khó khăn hơn, tuy nhiên, trong thực tế lại không phải như vậy. Yêu cầu chặt chẽ của Java thực sự giúp cho lập trình viên tự trau dồi cho mình nhiều kỹ năng và kinh nghiệm hơn.

>> Xem thêm: Học lập trình java có khó không? Lộ trình thế nào? Có nên học không?

Python

Được phát triển từ những năm 80s bởi Guido van Rossum, Python cũng nằm trong danh sách những ngôn ngữ lập trình phổ biến và dễ tiếp cận bậc nhất. Python là ngôn ngữ mã nguồn mở và sử dụng miễn phí. Theo đó, Python cho phép các lập trình viên tạo ra một số lượng lớn các code dễ đọc trong một khoảng thời gian khá ngắn. Tuy nhiên, Python cũng là một ngôn ngữ dynamic, hỗ trợ hướng đối tượng và có phong cách lập trình chức năng giống như những ngôn ngữ lập trình khác. Bởi tính linh hoạt, Python được coi là một trong những ngôn ngữ lập trình bậc cao được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay.

>> Xem thêm: Tại sao nên học lập trình Python? Tài liệu từ cơ bản đến nâng cao

C và C++

C và C++ là hai ngôn ngữ lập trình khá quen thuộc với hầu hết các sinh viên theo học ngành công nghệ thông tin. Bởi, hai ngôn ngữ này thường được đưa vào chương trình giảng dạy ngay từ những năm đào tạo đầu tiên. C/C++ được coi là nền tảng của khoa học máy tính và lập trình. Tuy nhiên, C và C++ cũng được cộng đồng lập trình viên đánh giá là rất khó để học. Dù vậy, nếu thông thạo hai ngôn ngữ này, bạn sẽ có khả năng học sang ngôn ngữ khác rất nhanh vì hầu hết các ngôn ngữ lập trình khác đều được phát triển từ một hay một vài khái niệm của C/C++.

Kinh nghiệm học lập trình cơ bản từ đầu

Nhiều bạn trẻ khi bắt đầu tìm hiểu về việc học lập trình thường tự đặt câu hỏi: Học lập trình bắt đầu từ đâu, học cái gì trước, cái gì sau? Và học như thế nào cho hiệu quả nhất? Hơn ai hết, chúng tôi đều thấu hiểu những băn khoăn này. Tuy nhiên, lập trình chắc chắn không phải việc có thể thành thạo chỉ trong một sớm một chiều, nhưng nó cũng không phải là quá khó khăn nếu bạn có cho mình phương pháp học và thực hành hiệu quả. Hãy cùng xem qua 8 lời khuyên dưới đây của chúng tôi để tiết kiệm thời gian và công sức khi học lập trình nhé!

Đánh giá tự học lập trình như thế nào

Đi chậm mà chắc – Học lập trình từ cơ bản đến nâng cao

Có một số người đã biết trước vài khái niệm về ngôn ngữ lập trình, trong những tuần đầu học, họ nắm bắt kiến thức rất nhanh. Nhưng càng về sau, họ lại dần bị tụt lại. Câu hỏi được đặt ra là tại sao họ lại bị tụt dốc trong khi họ có nền tảng tốt hơn?

Câu trả lời được đưa ra ở đây đó là vì họ đã đi quá nhanh. Họ tưởng rằng mình đã biết tất cả nhưng trên thực tế họ lại ít khi thực hiện công việc lập trình. Một vài kiến thức nâng cao họ biết là chưa đủ để nắm được các nguyên tắc cơ bản.

Trước khi bắt đầu học lập trình hay bất kể thứ gì khác, chúng ta cần có một nền tảng tốt. Hãy chăm chỉ luyện tập thực hành các bài tập lập trình. Trong quá trình luyện tập, bạn sẽ hiểu được những vấn đề cơ bản mà các lập trình viên thường mắc phải. Từ đó sẽ hình thành được thói quen tốt để giải quyết các vấn đề. Và một điều quan trọng, đừng bao giờ bỏ dở tiến trình luyện tập của mình. 

Đừng hài lòng với copy và paste code

Khi học tiếng Anh, để ghi nhớ một từ vựng mới, ta thường hay viết đi viết lại chúng. Code cũng vậy! Để thực sự thành thạo chúng, hãy tự gõ. Mỗi lần gõ ra dòng code là một lần bạn ghi nhớ. Đừng tiện tay copy và paste. Điều này vô hình chung sẽ trở thành một thói quen xấu, cản trở việc học sau này của bạn. Đây có thể được xem là kinh nghiệm xương máu khi học lập trình cho người mới bắt đầu.

Học đi đôi với hành

Trên mạng có rất nhiều website, blog, video hướng dẫn học code. Nhiều người chỉ mở chúng ra xem một cách máy móc và thụ động. Tuy nhiên, sau khi tắt máy tính đi, những kiến thức đó đọng lại trong bạn được bao nhiêu? Bạn có thể ngay lập tức thực hiện lại được chứ? Cách hiệu quả nhất để nắm kiến thức nhanh chóng và hiệu quả đó là vừa xem vừa thực hành. Xem đến đâu gõ đến đó sẽ mang lại hiệu quả cao hơn rất nhiều.

Học từ nhiều nguồn, nhiều tài liệu

Học lập trình cơ bản hay thậm chí nâng cao khác rất nhiều với việc học ở trường. Mỗi tài liệu đều có những ưu nhược điểm, chỗ được chỗ không. Có giáo viên dạy chỗ này rất chi tiết, nhưng có chỗ khác lại khá sơ sài. Mỗi đoạn code luôn khác nhau, bởi vì cách làm của mỗi người là khác nhau. Cho nên, bạn hãy biết cách tổng hợp lại những nguồn kiến thức đó, đọc và nghiên cứu những kinh nghiệm của người đi trước. Kiến thức là một biển cả mênh mông không một ai có thể nắm được hết. Vì thế, không có sách nào, nguồn nào tổng hợp được tất cả. Học và tìm hiểu mỗi nơi một chút đó là cách bạn thu thập kiến thức nhanh nhất. Nhưng đồng thời, bạn cũng nên biết cách chọn lọc và tổng hợp kiến thức sao cho tối ưu. Như vậy, bạn mới tiếp thu kiến thức một cách khách quan, giúp con đường trở thành lập trình viên của bạn sáng sủa hơn.

Thường xuyên cập nhật kiến thức mới 

Bạn thấy đó, các ứng dụng, phần mềm thường xuyên được cập nhật phiên bản mới, nhiều ngôn ngữ lập trình mới được phát triển, nhiều hướng ứng dụng mới được mở ra,… vì vậy bạn phải thường xuyên cập nhật tri thức mới, bằng cách học và tìm hiểu qua sách, tạp chí, các ebook, các diễn đàn, các website, các fanpage uy tín, các khóa học,… và quan trọng là áp dụng các kiến thức thu nhặt được đó vào thực tế cuộc sống. 

Ngay cả khi đã đi làm và có một công việc tốt, bạn vẫn nên tiếp tục học hỏi, tìm tòi những điều mới vì nếu không, đến một lúc nào đó các kỹ năng mà bạn được học sẽ không còn phù hợp nữa. Ngoài ra, cũng sẽ có nhân sự ở khắp nơi đang phối hợp công việc cùng với bạn. Bạn đang dần phải cạnh tranh với thị trường lao động rộng lớn chứ không chỉ gói nhỏ trong khu vực, thành phố hay đất nước bạn sinh sống. 

Việc thường xuyên tìm hiểu xu hướng phát triển của các công nghệ trên thế giới, các công nghệ mới có thể ảnh hưởng đến nghề nghiệp, công việc của bạn và quyết định xem mình nên cập nhật, học hỏi những điều gì là điều hết sức cần thiết. 

Chú trọng hơn tới tiếng Anh

Có thể bạn sẽ thắc mắc: Học lập trình cơ bản và tiếng Anh thì liên quan gì đến nhau? Tuy nhiên, hãy nhớ rằng các công nghệ mới thì đều bắt nguồn chủ yếu từ nước ngoài. Chính vì vậy mà tài liệu công nghệ chuẩn và chính xác nhất thường được viết bằng Tiếng Anh. Bạn chỉ nên tìm hiểu hoặc đọc sơ qua các tài liệu được viết bằng Tiếng Việt, vì đa phần các công nghệ đó đều đã cũ, thậm chí một vài trong số đó còn không được sử dụng trong các dự án hiện nay.

Nếu học tốt Tiếng Anh, bạn sẽ có cơ hội tiếp xúc với một nguồn tài liệu vô cùng phong phú, đa dạng và được cập nhật thường xuyên. Điều này sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức và nhiều góc nhìn mới mẻ đa chiều.

Gỡ rối bằng cách sử dụng công cụ gỡ lỗi

Khi chương trình của bạn có lỗi, Debug chính là công cụ tuyệt vời dùng để gỡ rối. Debug cho phép bạn theo dõi giá trị của các biến và các thay đổi của chúng. Ngoài ra, nó còn giúp chúng ta hiểu chương trình của mình hơn. Một chương trình debug có thể giúp bạn nhanh chóng tìm câu trả lời cho những gì bạn đang làm. Khi lần đầu tìm hiểu về debuger, nó có thể làm bạn mất nhiều thời gian khi sửa lỗi chương trình của mình. Nhưng khi nắm được các kiến thức tổng quan về debug sẽ đem lại cho bạn lợi ích to lớn trong việc tiết kiệm thời gian khi sửa lỗi chương trình. Debug chính là công cụ chúng ta cần biết khi học lập trình cơ bản.

Tự thách thức bản thân

Bằng cách tự tạo ra thách thức cho bản thân, bạn sẽ mau chóng tiến bộ hơn. Đây là cách mà các lập trình viên giỏi thường áp dụng. Ví dụ bạn xem một video hướng dẫn về cách gửi mail bằng PHP, trong video có chỉ ra cách để gửi mail nhưng không gửi file đính kèm. Bạn hãy cho đấy là ‘bài tập’ và tự tìm cách khắc phục. 

Lời kết

Hy vọng qua bài viết này, bạn đọc đã nắm được những thông tin cơ bản và tự đúc kết cho mình một vài kinh nghiệm trước khi bắt đầu học lập trình cơ bản. Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào, hãy để lại bình luận bên dưới bài viết này để được giải ngay nhé!