Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Tôi đọc tập truyện “Cánh đồng bất tận” không biết bao nhiêu lần, cứ có tâm trạng là tôi lại mang ra đọc và mỗi lần như thế tôi đều nghiệm ra được một thứ gì đó thật mới mẻ. Mặc cho đứa em nhà tôi bảo rằng, sao có một quyển truyện mà tôi lại đọc đi, đọc lại, bộ không biết chán hay sao? Tôi chẳng thà để nó nói tôi thật nhàm chán chứ không dứt được cái sự mê thích với từng con chữ của tập truyện.

Chưa bao giờ tôi mê thích đọc một truyện vừa như “Cánh đồng bất tận”, cùng với những truyện ngắn khác trong tập truyện cùng tên này đến thế! Phải chăng nó dung dị như tâm hồn tôi những lúc ấy? Tôi không biết, cứ có thời gian là lại đọc, lại ngẫm rồi nghiệm ra được một cái gì đó mới mẻ, cất riêng cho bản thân mình.

“Cánh đồng bất tận” là tập truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư được xuất bản vào năm 2005, do nhà xuất bản Trẻ Ấn hành. Tập truyện gồm 14 truyện ngắn và cũng là 14 câu chuyện với những mảng màu sáng tối khác nhau nhưng hài hòa, mang cảm xúc của người đọc đi cho kì hết những hỉ, nộ, ái, ố của đời người.

Tập truyện mở ra với một âm hưởng man mác buồn của người cha lặn lội, làm đủ mọi cách để đi tìm đứa con gái thất lạc lúc nó mới 13 tuổi. Nhưng giữa biển người mênh mông rộng cùng trời cuối đất như thế, biết con gái đâu mà tìm. Rồi đến cái buồn của Mút Cà Tha khi mà trẻ con ở đó cứ lũ lượt lớn lên nhưng không mảy may quay trở lại quê nhà. Đến nỗi bác sĩ trẻ tên Văn cũng như bao người thanh niên khác, cũng không chịu đươc cái buồn nơi đây mà rời nó. Mút Cà Tha lại trở về với sự cô đơn vắng vẻ, “thèm người” đến lạ. Rồi đến những chuyện tình buồn rười rượi, của những “mối tình năm cũ”, của những chuyện tình lỡ bước sang ngang… 14 truyện ngắn như một thước phim thâu tóm hết linh hồn về tình người nơi mảnh đất Nam Bộ vốn mang chất buồn tự bao giờ. Giọng văn buồn mang đầy chất tự sự của Nguyễn Ngọc Tư khi mà nhà văn đi bút đến đâu ta lại đau điếng đến đó với sự trần trụi và thực đến nào lòng!

Sẽ thật là môt thiếu sót lớn nếu ta không nhắc về “linh hồn” của tập truyện – truyện ngắn Cánh đồng bất tận. Lần giở từng trang của Cánh đồng bất tận trong tập truyện ngắn cùng tên, tôi bất giác nhói lòng vì câu này "Đứa bé không cha nhưng chắc chắn sẽ được đến trường, sẽ tươi tỉnh và vui vẻ sống đến hết đời, vì được mẹ dạy, là trẻ con, đôi khi nên tha thứ lỗi lầm của người lớn...". Tôi không biết các bạn có cùng cảm xúc như tôi không, nhưng tôi chắc khi đọc truyện cũng như xem phim được chuyển thể thì chúng ta đều có một điểm chung là ĐAU.

Người ta bảo Nguyễn Ngọc Tư đã nói quá, đã bôi bác rẻo đất quê hương. Nhưng với tôi, phải yêu quê hương mình đến cùng ruột cùng gan mới có thể “bôi bác” nó thực đến như vậy. Vừa thực mà vừa đau!

Cánh đồng bất tận là một thiên truyện vừa, tái hiện một cách đậm nét và dứt khoát nỗi cám cảnh của nhà văn về kiếp người long đong, với những mảnh đời nghèo khổ, dặt dẹo nhưng họ vẫn bám đất, bám lấy cánh đồng nơi quê cha đất tổ, để rồi lang bạt cùng với nó đến cùng những BẤT TẬN.
Ngoài ra, Nguyễn Ngọc Tư còn làm toát lên cái hiện thực cay đắng, phũ phàng của những người phụ nữ tội nghiệp, họ bị lấy ra làm trò tiêu khiển, để thỏa mãn dục vọng của đàn ông mà không hề nhận lại được sự thương cảm từ người đàn ông ấy. Hay có một cuộc đời thê thảm như Nương khi đến cuối truyện cô phải trả giá bằng trinh tiết của mình cho những gì mà cha cô đã đối xử với những người phụ nữ mà ông từng “lường gạt” họ để trả thù đời, trả thù phụ nữ, bỡn cợt với tình yêu của những nhân tình thoáng qua đời mình.

Cô bé Nương có thai, cái thai của ai, chúng ta đều không biết nhưng biết chắc rằng Nương sẽ sinh nó, sẽ dạy dỗ nó nên người. Nương buông bỏ, không đặt cho nó những cái tên như Hận, tên Thù mà là Thương, là Nhớ, là Xuyến với mong ước con mình sẽ có một cuộc đời bình lặng, không khắc khoải, không u uất như mẹ của chúng và đặc biệt là không phải mang vào mình chiếc gông mang chữ HẬN. Và chất nhận văn được đẩy lên khi cuối truyện, Nguyễn Ngọc Tư không quên gửi gắm: “Là trẻ con, đôi khi nên tha thứ lỗi lầm của người lớn”, bởi người lớn nào cũng từng là trẻ con một thời!
Chất nhân văn của Nguyễn Ngọc Tư trong truyện có mặt ở khắp câu chữ, nhà văn đẩy nó đi liên tục, không lúc nào ta không thấy nó hiện hữu.

Cánh đồng bất tận vẫn còn đó, rọi soi và đâu đó vẫn còn có những kiếp người như Nương, như Điền phải lang thang trong cái quạnh quẽ của đời mình.

- Nguyễn Anh Trường -

#Cánh_đồng_bất_tận #nguyễn_ngọc_tư #nxbtre#review

✅ Thông tin chương trình review "SÁCH TRẺ & TÔI": https://bit.ly/2J1VNcJ

Cánh đồng bất tận

Cảm nhận Cánh đồng bất tận


 Đạo diễn: Nguyễn Phan Quanh Bình
 Diễn viên: Dustin Nguyễn, Đỗ Hải Yến, Tăng Thanh Hà, Võ Thanh Hòa
 Thể loại: Tâm lý
 Đánh giá:

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Cảm nhận Cánh đồng bất tận


Cánh Đồng Bất Tận là tác phẩm văn học của nhà văn trẻ Nguyễn Ngọc Tư, đã giành được giải thưởng danh giá của Hội Nhà Văn Việt Nam năm 2007, giải thưởng Văn học ASEAN năm 2008, và từng là chủ đề bàn luận sôi nổi trên các phương tiện truyền thông, các diễn đàn văn học…

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Bản quyền làm phim Cánh đồng bất tận được công ty BHD nhanh chóng mua từ năm 2006. Tuy nhiên, vướng cơn bão dư luận quanh tác phẩm văn học, nên bộ phim không được khởi quay sớm. Đến đầu năm 2010, bộ phim Cánh Đồng Bất Tận được nhà sản xuất công ty BHD và Hãng Phim Việt giao cho đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình đảm trách, người đã tạo được dấu ấn sau bộ phim Vũ Khúc Con Cò.  Bộ phim quy tụ nhiều diễn viên nổi tiếng như: Dustin Nguyễn, Đỗ Hải Yến, Tăng Thanh Hà, Mỹ UyênCánh Đồng Bất Tận còn có sự tham gia của đạo diễn hình ảnh Nguyễn Tranh, nhạc sỹ Nguyễn Quốc Trung, nhiếp ảnh gia Trần Huy Hoan.

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Cánh Đồng Bất Tận là câu chuyện về cuộc sống lênh đênh sông nước “theo vịt chạy đồng” của ba cha con ông Tư ( Dustin Nguyễn) và hai đứa trẻ  Điền (Thanh Hoà), Nương (Lan Ngọc) thiếu vắng tình thương của người mẹ (Tăng Thanh Hà) và cuộc đời của người phụ nữ Sương (Hải Yến). Những mảnh đời không lành lặn trôi dạt nay đây mai đó theo con nước bị số phận run rủi gặp nhau, tưởng rằng đã có thể nương tựa lẫn nhau nhưng lại không thể ghép lại thành một gia đình trọn vẹn vì những mặc cảm cá nhân và trái ngang của số phận.

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình đã chuyển thể gần như trọn vẹn tác phẩm văn học lên bộ phim của anh. Và gần như kịch bản phim không thay đổi gì nhiều so với cấu trúc của truyện ngắn, chỉ thay đổi chút ít ở đoạn kết để không khí phim được nhẹ nhàng và cuộc đời các nhận vật được ấm áp hơn. Những cuộc đời trôi dạt lênh đênh vô định không tương lai, ĐiềnNương lớn lên trong sự căm giận đàn bà của ông vì mối thù bị vợ phản bội. Sự cay nghiệt của cuộc đời đã khiến cho cả 3 nhân vật đều có những tính cách bất bình thường trong suy nghĩ, hành xử và lối sống. Cũng giống như truyện ngắn gốc của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư gặp khá nhiều sóng gió và kén chọn đối tượng bạn đọc, bộ phim của đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình cũng sẽ khiến khán giả phải suy tư nhiều mới có thể thấu hiểu câu chuyện và cảm thông nhận vật. Bộ phim cũng có nhiều khoảng lặng nhưng khiến khán giả luôn phải rùng mình xót xa cho số phận của nhân vật.

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Chính vì bám khá sát với tinh thần của tác phẩm gốc nên không khí chung của bộ phim khá nặng nề. Những nhân vật với tâm lý bị đè nén cảm xúc không nói nên lời với cuộc đời tận cùng vùng quê sông nước. Phim sử dụng lời tâm sự của cô bé Nương như lời dẫn cho cả câu chuyện phim, lời thoại của Lan Ngọc khiến không ít khán giả phải dùng khăn ngăn lệ. Dường như cả bộ phim chỉ có hai nụ cười hiếm hoi của nhân vật Sương, khi lần đầu nhìn thấy ông , và lần ông đưa tiền: "Ba mấy cưng xộp ghê". Nhưng nụ cười đó mà mặn chát biết nhường nào bởi khi đó, mọi hy vọng về một cuộc sống hạnh phúc đã bị đổ sập trong Sương.

Sương, người đàn bà có số phận như cái tên của mình, trôi dạt từ đất Sài Gòn về vùng sông nước "làm gái" nuôi thân. Hải Yến đã hoá thân và lột tả xuất sắc được hình ảnh một phụ nữ thân phận tận cùng của xã hội nhưng sâu thẳm tâm hồn vẫn chỉ là người phụ nữ bình thường. Bị đánh ghen một cách kinh khủng nhất nhưng vẫn biết thân biết phận mà im lặng vì biết lý do chính đáng. Vẫn là một người phụ nữ đơn giản mơ ước một người đàn ông và một tổ ấm cho riêng mình với những đứa con, Sương của Hải Yến yêu ông trong từng ánh mắt trìu mến, cử chỉ trong mâm cơm, hay cách gục đầu tìm đôi vai nương tựa. Và đoạn ái ân khá tạo bạo giữa hai người, cũng là một hình ảnh tượng trưng đẹp nhất trong tình yêu, Sương nhất quyết chỉ cho ông tiếp tục nếu ông chịu hôn môi cô. Nụ hôn hụt mấy lần, cuối cùng chạm ngõ, đẹp và tràn đầy cảm xúc khiến khán giả như muốn vỡ oà hoà theo cảm giác của nhân vật. Xem và cảm nhận mới thấy được những lời khen dành cho Hải Yến là hoàn toàn chính xác, cũng như thán phục những hy sinh mà cô đã dành trọn cho vai diễn. Sau gần 2 tháng quay phim, sống cùng nhân vật nơi đồng quê xa xôi, nhiều người đã nhận xét Hải Yến đã trở thành phụ nữ nông thôn thật sự, da đen nhèm và mái tóc cháy nắng xơ xác khiến cô phải cắt bỏ hoàn toàn.

Lan Ngọc (vai Nương) Thành Hoà (vai Điền) đã đảm nhận rất tốt những nhận vật của mình. Nương Điền lớn lên với tâm lý và hành xử không ổn định vì thiếu sự chăm sóc của cha và tình thương yêu giáo dục của mẹ. Đây là hai vai diễn khá khó khăn với độ tuổi của 2 diễn viên trẻ, đặc biệt là những kinh nghiệm sống và sinh hoạt vùng sông nước. Nhìn Điền thoăn thoắt lùa vịt chay đồng hay bói cá chèo ghe và có tâm lý tình cảm của cậu trai khá phức tạp, khó có thể tin ngoài đời Thanh Hoà lại nhút nhát và điển trai như thế.

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Riêng nữ diễn viên trẻ Lan Ngọc có thể nói là một phát hiện xuất sắc. Nương giữ lời dẫn chuyện cũng là nhân vật xuyên suốt phim, thể hiện cái nhìn của chính mình cũng là của chính khán giả. Lần đầu tiên xuất hiện trong một phim điện ảnh lớn và trong một vai khá nặng về tâm lý diễn xuất nội tâm, nhưng Lan Ngọc đã chứng tỏ một khả năng diễn xuất không thua kém đàn chị Hải Yến. Lời dẫn chuyện đầy cảm xúc, diễn xuất nội tâm xuất sắc, Nương của Lan Ngọc chính là nhân vật lấy được lòng thương cảm và nhiều nước mắt nhất từ khán giả. Hy vọng vào một tương lai không xa Lan Ngọc sẽ tỏa sáng.

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Góp phần không nhỏ vào sự cuốn hút của bộ phim chính là phần hình ảnh rất đẹp, đẹp đến ngỡ ngàng khiến khán giả tự hỏi làm sao đoàn phim có thể quay được những khung hình đẹp đến thế. Bộ phim được quay trong vòng 45 ngày tại 3 tỉnh miền Tây Nam Bộ (Cần Thơ, Đồng Tháp, Long An), đã gặp không ít trở ngại khi phải di chuyển qua nhiều địa phương. Nhưng bù đắp cho trở ngại đó là những khung cảnh của đồng bằng sông nước trong phim đẹp như tranh. Đây có lẽ cũng là một trong những lý do bộ phim được ủng hộ khá nhiều từ liên hoan phim quốc tế Pusan Hàn Quốc. Tuy nhiên phần dựng phim của chuyên gia dựng phim người Mỹ Folmer Martin Wiesinger lại không được như mong đợi. Khá nhiều đoạn cắt chuyển cảnh thô và vụng, làm hẫng nhịp câu chuyện cũng như ngắt ngang cảm xúc của khán giả đang dâng trào. Đây là điểm đáng tiếc của bộ phim.

Cảm nhận Cánh đồng bất tận

Dẫu không phải là một bộ phim hoàn hảo, và cũng có thể chưa thoả mãn được những khán giả trung thành với tác phẩm văn học gốc của Nguyễn Ngọc Tư, Cánh Đồng Bất Tận của Nguyễn Phan Quang Bình vẫn là một phim đáng xem của nền điện ảnh Việt Nam đang trong đà phát triển.

* Phim đang được chiếu trên toàn quốc.