Cách trang trí lớp học xanh - sạch - đẹp
một số biện pháp xây dựng môi trường lớp học xanh, sạch, đẹp, an toàn thân thiện cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi hoạt động tích cựcBạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (236.42 KB, 18 trang ) ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG LỚP HỌC 1 các giáo viên trường tôi cũng đã trang trí môi trường lớp học của mình sao cho trẻ vừa cảm nhận được sự thân thiện, vừa kích thích trẻ hoạt động. Song môi trường đó vẫn mang tính chất là tạo được môi trường đẹp cho lớp học, nhưng chưa thực sự đầy đủ các yếu tố tích cực cho trẻ hoạt động. Các giáo viên trang trí lớp học của mình nhiều hình ảnh, đồ dùng đồ chơi đẹp ở các góc nhưng trẻ lại không thực sự được tự mình hoạt động với những đồ dùng, đồ chơi đó. Do đó không kích thích được khả năng tư duy, sáng tạo của trẻ. Trong năm học này, tôi được phân công là tổ trưởng chuyên môn, phụ trách lớp 5 - 6 tuổi. Vì vậy tôi đã suy nghĩ, tìm tòi phải làm thế nào để tạo được môi trường thân thiện cho trẻ hoạt động tích cực. Môi trường đó phải thực sự khuyến khích tính độc lập và hoạt động tích cực ở trẻ, giúp trẻ tìm tòi khám phá và phát hiện nhiều điều mới lạ hấp dẫn trong cuộc sống. Từ đó góp phần giúp trẻ phát triển toàn diện về nhận thức, thẩm mỹ, kỹ năng thực hành, phẩm chất đạo đức, hành vi ứng xử phù hợp với môi trường. Đó là lý do tôi chọn đề tài: Một số biện pháp xây dựng môi trường lớp học xanh, sạch đẹp, an toàn thân thiện cho trẻ Mẫu giáo 5 - 6 tuổi hoạt động tích cực. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu: Mục tiêu của việc nghiên cứu là giúp cho trẻ được học tập trong một môi trường xanh, sạch, đep, an toàn thân thiện. Đưa ra một số giải pháp giúp trẻ tiếp xúc với môi trường lớp học an toàn thân thiện, nhằm hình thành các biểu tượng về quá trình vận động, các mối quan hệ nhân quả của sự vật, hiện tượng, tích lũy sự hiểu biết để hình thành và phát triển nhân cách trẻ một cách toàn diện. 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu: - Trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi trong trường Mầm non 4. Giả thiết nghiên cứu: - Nếu đề ra một số giải pháp phù hợp trong việc tạo môi trường lớp học xanh, sạch, đẹp, an toàn thân thiện cho trẻ tiếp xúc với môi trường học tập giúp trẻ hoạt động tích cực nhằm góp phần giáo dục nhân cách trẻ một cách toàn diện. 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp quan sát, theo dõi - Phương pháp trò chuyện, đàm thoại 2 - Phương pháp thực hành, trải nghiệm 6. Dự báo đóng góp mới của đề tài: - Giúp cho giáo viên nắm vững các kiến thức, kỹ năng, phương pháp khi tạo môi trường cho trẻ hoạt động. - Giúp cho trẻ hứng thú, tích cực chủ động sáng tạo khi tiếp xúc với môi trường thiên nhiên. PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận . Căn cứ vào kế hoạch số 7575/KHLN/BGDĐT-BVHTTDL-TƯĐTN ngày 19/08/2008 của Bộ giáo dục và đào tạo về việc triển khai phong trào thi đua Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực. Căn cứ vào nhiệm vụ trọng tâm của Bộ giáo dục và đào tạo đặt ra trong năm học 2013 2014: Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện 3 cuộc vận động và 1 phong trào cuộc vận động hai không, cuộc vận động Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, cuộc vận động Mỗi thầy cô là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo, phong trào thi đua Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực. Trong đó, việc mở rộng và nâng cao chất lượng phong trào thi đua Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực là một trong những yếu tố quan trọng trong việc nâng cao chất lượng Chăm sóc giáo dục của ngành học mầm non. Căn cứ vào nhu cầu và khả năng phát triển của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi. Đây là lứa tuổi kỳ diệu, trẻ rất hiếu động, tò mò, muốn tự mình khám phá thế giới xung quanh mình. Nó muốn cầm, nắm, tháo tung những đồ chơi gì mà nó thích rồi sau đó lại lắp vào một cách ngẫu nhiên. Từ đó giúp trẻ tiếp thu tri thức một cách thoải mái, tự nhiên mà trẻ lại ghi nhớ lâu. Nhưng để tạo cho trẻ tính tích cực hoạt động với những gì xung quanh, giáo viên phải là người trực tiếp tạo ra môi trường lớp học kích thích được khả năng tư duy, sáng tạo của trẻ. Từ những gợi mở của cô giáo, trẻ chủ động tham gia các hoạt động từ đó phát triển được khả năng, năng lực, trí thông minh của mình. 2. Cơ sở thực tiễn . Trong thực tế trường chúng tôi, từ những năm học trước chưa có nhiều giáo viên tạo được môi trường cho trẻ hoạt động tích cực, cũng có một số giáo viên rất nỗ lực, hết lòng vì công việc, tận tụy trang trí lớp học của mình để cho trẻ được hoạt động nhưng do 3 còn gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, về kinh phí nên việc trang trí đó vẫn thiên về hình thức, đồ dùng đồ chơi các góc chưa nhiều, chưa phong phú các chủng loại, giáo viên chưa thay đổi kịp thời theo chủ đề nên trẻ hoạt động rất gò bó, gây ra sự chán nản vì sự lặp lại nhiều lần trò chơi đó. Môi trường trong và ngoài lớp chưa thực sự đảm bảo các yếu tố xanh - sạch - đẹp và thân thiện để lôi cuốn trẻ tích cực hoạt động. Vì vậy, với cương vị là tổ trưởng chuyên môn, ngay từ đầu năm học, tôi đã đặt nhiệm vụ cho mình là phải xây dựng được môi trường lớp học xanh, sạch đẹp, an toàn thân thiện cho trẻ được hoạt động tích cực, góp phần vào phong trào thi đua chung của nhà trường: Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực và cũng để cho các giáo viên khác trong trường học hỏi kinh nghiệm, từ đó tạo được môi trường thật sự xanh - sạch - đẹp - an toàn mà lại thân thiện cho trẻ được hoạt động một cách tích cực. Điều đó đã thôi thúc tôi suy nghĩ, tìm tòi và vận dụng khả năng sáng tạo của mình để trang trí môi trường trong và ngoài lớp, bố trí sắp sếp các góc chơi sao cho hợp lý với kỹ năng hoạt động của trẻ. 3. Thực trạng của vấn đề. a. Thuận lợi: - Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo ngành giáo dục và đào tạo nói chung và các cấp lãnh đạo của Phòng giáo dục và đào tạo Hương Sơn nói riêng, trong những năm gần đây trường chúng tôi được xây mới một số phòng học, một số phòng học được thiết kế đúng quy cách thuận lợi cho việc tổ chức các hoạt động Chăm sóc giáo dục trẻ, và việc trang trí môi trường trong và ngoài lớp học. - Đội ngũ giáo viên trẻ khỏe, năng động, nhiệt tình với công việc, ham học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn cho bản thân và tìm tòi có sáng tạo trong việc trang trí môi trường trong và ngoài lớp học. - Số trẻ ra lớp đầu năm học 2013 2014 rất đông. Các phụ huynh đã nhận thức được sự cần thiết của việc đưa con đến trường Mầm non. b. Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi đó trường còn gặp rất nhiều khó khăn: Mặc dù trường đã được xây dựng một số phòng học khang trang nhưng số phòng học đó vẫn chưa đáp ứng được số trẻ ra lớp. Một số phòng học mới chưa được đưa vào sử dụng, do đó học sinh phải học tập các phòng học cũ, chật chội, không đảm bảo đủ diện tích trong lớp do đó gây khó khăn trong việc xây dựng môi trường xanh, sạch đẹp, thân thiện, cũng như 4 việc bố trí sắp xếp các góc chơi trong lớp một cách khoa học để giúp trẻ hoạt động tích cực. Trong năm học trước, do kinh phí của nhà trường còn hạn hẹp nên việc giáo viên trang trí môi trường lớp của mình còn sơ sài, vẫn mang tính hình thức. Các giáo viên chưa thực sự tạo được môi trường hoạt động cho trẻ một cách tích cực cụ thể như sau: Các hình ảnh trang trí lớp chưa có tính thẩm mỹ, màu sắc lòe loẹt, không hấp dẫn trẻ. Cách trang trí của giáo viên không phù hợp với lứa tuổi, sắp xếp không hợp lý gây rối mắt cho trẻ khi quan sát. Các đồ dùng, đồ chơi ở các góc không có nhiều do đó không kích thích được sự tìm tòi sáng tạo của trẻ. Trẻ không được tự tay tạo ra những sản phẩm của riêng mình. Một số đồ dùng, đồ chơi bị hỏng giáo viên chưa kịp thời kiểm tra và loại bỏ những đồ chơi đó. Giáo viên chưa kịp thời làm mới các góc chơi để cho trẻ khám phá từng chủ đề. Chưa tạo được môi trường xanh - sạch - đẹp để giảm bớt căng thẳng cho trẻ, giúp trẻ thoải mái, hít thở không khí trong lành. Do đó trẻ không hứng thú tham gia vào các hoạt động. Theo khảo sát đầu năm học 2013 2014 tại lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi B. Là lớp tôi đang phụ trách: Một số cháu chưa qua trường lớp mẫu giáo nên nề nếp chưa đồng đều, trẻ còn nhút nhát chưa chủ động tham gia vào các hoạt động. Kết quả tham gia vào các hoạt động trong lớp một cách tích cực còn hạn chế, chưa hứng thú vào môi trường lớp, do đó chưa tự làm ra sản phẩm cho riêng mình. Qua khảo sát đầu năm như sau: STT Tiêu chí Chưa có Thỉnh thoảng Thường xuyên 1 Trẻ cảm thấy sự thân thiện, gần gũi, yêu thương của lớp học đối với bản thân mình. 10/35 15/35 10/25 2 Trẻ hoạt động tích cực vào môi trường đã tạo trong lớp. 13/35 12/35 10/35 3 Kỹ năng sử dụng các nguyên vật liệu ở các góc để tạo ra sản phẩm. 20/35 8/35 7/35 Từ thực trạng trên, bản thân tôi luôn suy nghĩ, tìm ra những biện pháp để xây dựng môi trường lớp học xanh, sạch đẹp, an toàn thân thiện cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi một cách tích cực. 5 4. Các biện pháp thực hiện. Xây dựng môi trường lớp học xanh, sạch đẹp, an toàn thân thiện là một yếu tố quan trọng trong việc khuyến khích tính độc lập, tìm tòi, sáng tạo của trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện các mặt phát triển. Vì vậy muốn làm tốt điều này bản thân tôi đã đưa ra những biện pháp sau: 4.1. Lên kế hoạch trang trí, chuẩn bị đồ dùng đồ chơi trong từng chủ đề. Muốn tạo được môi trường lớp học xanh - sạch - đẹp an toàn cho trẻ hoạt động tích cực thì trước tiên người giáo viên phải lên kế hoạch rõ ràng cho việc trang trí môi trường lớp cho từng chủ đề. Để từ đó có sự chuẩn bị về lớp học, về các hình ảnh trang trí xung quanh lớp, về đồ dùng đồ chơi, các nguyên vật liệu ở các góc theo từng chủ đề con. Để trẻ được khám phá lần lượt từng chủ đề một cách hiệu quả. Ví dụ: Trước khi thực hiện chủ đề: Gia đình. Dựa vào kế hoạch mục tiêu, kế hoạch nội dung của chủ đề, dựa vào khả năng của trẻ mà giáo viên lên kế hoạch trang trí cho chủ đề theo từng chủ đề nhỏ: Tuần Chủ đề con Nội dung Tuần 1 Gia đình của bé - Trang trí các hình ảnh trong chủ đề con, trong các góc bằng chính sản phảm của trẻ làm ra, và ảnh sưu tầm của cô về các hình ảnh, hoạt động sinh hoạt của gia đình. - Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi, các nguyên vật liệu phù hợp với chủ đề con cho trẻ hoạt động, tạo ra sản phẩm cho riêng mình. - Vệ sinh lớp học sạch sẽ, gọn gàng, cọ rửa đồ dùng, đồ chơi để đảm bảo an toàn cho trẻ khi tiếp xúc trực tiếp với các đồ dùng đó. Tuần 2 Các bộ phận trên cơ thể - Trang trí các hình ảnh ở chủ đề con và ở các góc bằng các hình ảnh cô vẽ, trẻ vẽ về các bộ phận trên cơ thể bé. - Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi cho trẻ khám phá về cơ thể của bé. - Chuẩn bị môi trường lớp học đảm bảo sạch sẽ, an toàn cho trẻ. Tuần 3 Một số đồ dùng trong gia đình - Trang trí các hình ảnh về các đồ dùng trong quen thuộc, gần gũi có trong gia đình của bé. - Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi về các đồ dùng, trong gia đình bé. Chuẩn bị các nguyên vật liệu có hình dáng phù hợp cho trẻ 6 tạo thành các đồ chơi về đồ dùng gia đình một cách sáng tạo. - Cô và trẻ cùng tham gia vệ sinh lớp học gọn gàng ngăn nắp. Tuần 4 Phân loại đồ dùng gia đình - Trang trí các hình ảnh xoay quanh chủ đề con, phong phú về chủng lọai, màu sắc kích thích trẻ tư duy để phân loại đồ dùng theo đúng chủng loại của nó. - Chuẩn bị nhiều đồ chơi, đồ dùng gia đình cho trẻ khám phá và phân loại chúng. - Chuẩn bị môi trường lớp học sạch sẽ. 4.2.Trang trí cây xanh trong lớp học. Cây xanh góp phần tô điểm cho khung cảnh sư phạm thêm xanh, thêm đẹp, ban ngày cây xanh quang hợp nhả ô xy hơi nước và hút khí cacbonic làm cho không khí thêm sạch, mát mẻ, giúp trẻ giảm bớt căng thẳng, tâm hồn thoải mái, trẻ được hít thở không khí trong lành một cách nhẹ nhàng. Ngoài ra cây xanh còn là những vật mẫu thật, sống động để trẻ trực tiếp quan sát, làm quen, tìm hiểu về cỏ cây, hoa lá, một số con vật trong môi trường tự nhiên. Qua đó, cô dạy trẻ chăm sóc cỏ cây, hoa lá, con vật, dạy trẻ biết yêu lao động, yêu thiên nhiên. Tuy nhiên trồng cây xanh trang trí trong lớp học phải xanh tươi, màu sắc đẹp, không có gai, không có quả độc, không có sâu bệnh, các cây đó phải gần gũi với cuộc sống thường ngày của trẻ, tạo cho trẻ có cảm giác thân thiện như ở gia đình của mình. Nên trồng cây vào chậu sành, sứ, chậu xi măng, gáo dừa, ống tre để treo trên cửa sổ, trên các giá đồ chơi, hiên chơi sao cho đẹp. VD: Có thể trồng các loại cây: Vạn niên thanh, phong lan, cây hoa đá, cây rồng nhả ngọc, cây trúc nhật, cây hoa giấy Trồng trong chậu để sát chân lan can của hiên nhà. Trong thực tế lớp tôi do nguồn kinh phí của nhà trường còn hạn hẹp không đủ để mua các chậu hoa, cây cảnh trang trí cho các lớp. Do đó tôi đã vận động các bậc phụ huynh ủng hộ với nhiều loại cây cảnh khác nhau, sau đó tôi lựa chọn các loại cây đẹp, có màu sắc nổi bật, không có gai, không có độc tố gây thương tích cho trẻ, đảm bảo an toàn cho trẻ khi tiếp xúc với các loại cây đó, nhưng những loại cây đó phải nhiều chức năng khác nhau giúp trẻ tìm tòi, khám phá phát hiện ra những điều mới lạ, từ đó tích luỹ được kinh nghiệm cho bản thân. Qua đó trẻ sẽ cảm nhận được vẻ đẹp thiên nhiên, sự gần gũi giữa thiện nhiên và con người. Để góc thiên nhiên luôn xanh đẹp tôi đã dạy trẻ các kỹ 7 năng chăm bón cây, gieo hạt hàng ngày để theo dõi đặc điểm phát triển của cây, tưới nước giáo dục trẻ biết yêu quý và bảo vệ cây xanh và có thái độ thân thiện gần gũi với môi trường. Qua đó trẻ hiểu được tác dụng của cây xanh làm đẹp cho lớp và có tác dụng làm môi trường xanh đẹp trong lành. 4.3. Trang trí môi trường lớp học tạo sự thân thiện đối với trẻ. Để tạo môi trường lớp học thân thiện cho trẻ cô nên trang trí các mảng hoạt động bằng những hình ảnh, những hoạt động thiết thực của trẻ ở trường mầm non. Để lôi quấn thu hút trẻ hoạt động với những mảng trang trí đó cô nên tự mình lựa chon gam màu phù hợp, cách trang trí khoa học bằng những hình ảnh gần gũi trong cuộc sống hàng ngày để kích thích tính tích cực của trẻ. Ví dụ: ở Bảng theo dõi trẻ đến lớp. Với những đồ dùng được đan bằng mây tre lá như: quạt, rổ, miếng lót ly, tấm thảm kêtôi đã tạo thành một chiếc thuyền buồm có khuôn mặt bạn gấu. Sử dụng một đoạn dây thừng trang trí viền xung quanh cánh buồm cắt những sợi đề can mảnh chia thành 3 phần (3 tổ) dùng gai dính để gắn hình các bé vào các ô, mỗi tổ một màu. 8 Mỗi buổi sáng đến lớp các bé sẽ gắn hình của mình vào vị trí tổ của mình, nếu hình bạn nào chưa được gắn lên là bạn đó nghỉ học ngày hôm đó. Chiều đi học về các bé gỡ hình ở cánh buồm gắn phía dưới thân thuyền bảng. Hoạt động này không những giúp cho giáo viên dễ dàng kiểm soát được số cháu đi và số cháu nghỉ học ngày hôm đó, mà còn giúp trẻ cảm thấy thích thú đến lớp để được gắn ảnh của mình lên chiếc thuyền xinh xắn đó. Hơn thế nữa, hoạt động này còn tạo mối quan hệ thân thiết giữa trẻ với trẻ, sự quan tâm giúp trẻ phát hiện ra những bạn nghỉ học ngày hôm đó. VD: ở bảng Một ngày của bé. Tôi đã dùng những chiếc CD, VCDcũ, dán những hoạt động của bé trên mặt đĩa. Cắt một miếng micca trong hình tròn có đường kính 60cm, gắn một kim chỉ ở tâm hình tròn sao cho kim chỉ có thể xoay tròn được. Dán một miếng đề can tròn màu xanh dương, trang trí thêm những họa tiết xung quanh hình tròn, thế là tôi đã tạo nên chiếc đồng hồ xinh xắn, rất đơn giản mà trông lại đẹp mắt, giúp trẻ nhớ được những hoạt động của mình ở trường Mầm non. 9 Cũng có cách trang trí khác nhau nhưng tôi đã chọn kiểu trang trí như thế này vừa đơn giản, dễ hiểu, lại vừa gần gũi với trẻ, không những giúp trẻ nhận biết về thời gian mà còn giúp trẻ ghi nhớ được thời gian của từng hoạt động trong ngày. Đó cũng là cách tuyên truyền tốt nhất cho phụ huynh của trẻ biết được các hoạt động của con mình ở trường Mầm non. VD: ở bảng Mừng sinh nhật của bé. Tôi sử dụng nguyên vật liệu chính là giấy. Dùng len và nút áo tạo thành khuôn mặt, cắt hai trái tim gắn thành hai cánh tay, chừa khoảng trống để dán hình của những bé có sinh nhật trong tháng. Như vậy tôi đã làm được hình ảnh em bé thật là ngộ nghĩnh, dễ thương, vừa hấp dẫn sự chú ý của trẻ, vừa tạo sự gần gũi thân thiện cho trẻ. Tổ chức hoạt động sinh nhật của bé là một trong những hoạt động không thể thiếu được ở mỗi lớp Mầm non. Bởi trong hoạt động này không những tạo nên mối quan hệ gắn bó, thân thiết giữa cô vơí trẻ, giữa trẻ với trẻ mà còn giúp trẻ cảm nhận được sự yêu 10 thương của cô giáo, sự quan tâm của bạn bè đối với mình. Từ đó tạo dựng được lòng tin đối với trẻ, khiến trẻ không sợ hãi mỗi khi đến lớp, ngược lại còn tích cực đến trường. Ngẫu nhiên mái trường đã trở thành ngôi nhà thứ hai của trẻ. Tất cả những mảng trang trí tôi bố trí, sắp xếp để ở các vị trí hợp lý cho trẻ dễ thấy, dễ hoạt động với các mảng tường đó. Với màu sắc trang trí hài hòa, dễ hiểu, đơn giản mà lại lôi cuốn trẻ, tạo cho trẻ có cảm giác thoải mái, thân thiện như ở gia đình mình. 4.4. Trang trí chủ đề và các góc chơi bằng chính sản phẩm của trẻ. Tôi luôn tận dụng các sản phẩm của trẻ lớp tôi để trang trí chủ đề hoặc vào các góc chơi trong lớp học. Ví dụ: Ở chủ đề Thế giới động vật trẻ được vẽ, xé dán, gấp, nặn các hình con vật thông qua hoạt động có chủ đích và hoạt động ở các góc chơi. Do đó sản phẩm của trẻ tạo ra rất phong phú, tôi đã tận dụng các sản phẩm này trang trí xung quanh lớp ở chủ đề, ở một số góc của lớp để làm nổi bật chủ đề đang thực hiện. Không tốn công sức, tiền bạc mà còn tạo được môi trường thân thiện cho trẻ. Giúp trẻ cảm thấy thoải mái, tự hào về những sản phẩm của mình làm ra, từ đó tạo cho trẻ sự phấn khởi, tích cực hoạt động ở các chủ đề sau. Tuy nhiên những hình ảnh trang trí đó phải đảm bảo vừa tầm mắt quan sát của trẻ để trẻ có thể giao lưu, trò chuyện về sản phẩm của bạn và của mình. Từ đó cũng tạo cho trẻ những mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ, giúp trẻ ngày càng thêm gắn bó, gần gũi, đoàn kết với các bạn trong lớp. 4.5. Bố trí, sắp xếp các góc chơi. Các góc chơi phải bố trí, sắp xếp phù hợp, linh hoạt để trẻ dễ lấy, dễ quan sát. Đặt tên các góc phải đơn giản, dễ hiểu, gần gũi với trẻ và phải thay đổi nội dung phù hợp với từng chủ đề. VD: Khi thực hiện chủ đề Gia đình góc sách có thể đặt Thư viện của gia đình bé nhưng sang chủ đề Thế giới thực vật góc sách có thể đặt Thư viện của các loại cây. Bố trí sắp xếp các góc chơi phù hợp với nhu cầu hoạt động của trẻ, đáp ứng được yêu cầu của chương trình tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ để được nhiều hơn, hình thức hoạt động phong phú, đa dạng hơn. Vì thế đối với lớp tôi, tôi đã bố trí các góc như sau: Góc yên tĩnh xa góc ồn ào. VD: Góc xây dựng và góc phân vai ở gần nhau và xa góc sách. Góc xây dựng tránh lối đi lại. Góc tạo hình gần nguồn nước, góc thiên nhiên ở ngoài hiên 11 Các góc có khoảng rộng cách nhau hợp lý để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho trẻ và vận động của trẻ. Phải tạo ranh giới giữa các góc hoạt động. VD: Sử dụng giá đựng đồ chơi quay lại tạo thành ranh giới cho các góc chơi. Ranh giới các góc không che tầm nhìn của trẻ và không cản việc quan sát của giáo viên. Thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích thích hứng thú cho trẻ. Góc đồ chơi phải phục vụ thật sự cho việc học hỏi của trẻ, chứ không phải để trang trí. Trẻ phải được tự học theo hứng thú cá nhân và tổ chức hoạt động vui chơi, tự lựa chọn đồ chơi yêu thích cho mình, trẻ có thể tự hoạt động mà không cần sự hướng dẫn của cô giáo, Vì vậy các đồ dùng, đồ chơi trong các góc phải phong phú va được sắp đặt vừa tầm với trẻ để trẻ tự lấy, tự cất, tự hoạt động. Các đồ dùng, đồ chơi trong lớp phải đảm bảo an toàn cho trẻ, được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp không xa cách, tạo cho trẻ một tâm thế vui vẻ và hứng thú tham gia các hoạt động trong lớp. Sự thân thiện với môi trường trong lớp chính là tạo cho trẻ sự gần gũi. Nếu bước vào một lớp học rất đẹp nhưng trẻ không thấy được sự gần gũi, không dám sờ mó vào bất kỳ thứ gì, hoặc không được xê dịch mọi thứ thì không thể tạo được môi trường tích cực và thân thiện với trẻ. Vì vậy việc trang trí, sắp xếp các góc làm sao cho trẻ dễ dàng hoạt động cũng là một yếu tố tạo sự gần gũi thân thiện đối với trẻ. Ngoài ra có thể bố trí một hoặc hai góc chơi ra ngoài như góc khám phá, góc chơi dân gian để trẻ hoạt động không bị ảnh hưởng đến các góc chơi khác. Mỗi đồ dùng, đồ chơi phải phù hợp với mục đích giáo dục trẻ theo từng chủ đề, kích thích trẻ phát triển các lĩnh vực vận động, nhận thức tình cảm và mối quan hệ xã hội. Ngay từ đầu năm tôi đã lên kế hoạch làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ các góc, không lên một cách chung chung mà vạch ra rõ ràng cụ thể cho từng việc làm đồ dùng, đồ chơi: Cụ thể như sau: Tôi rà soát lại các đồ dùng, đồ chơi trong lớp, những đồ nào có thể mua sắm, đồ dùng nào cần làm, bổ sung từ từ theo từng chủ đề, đồ chơi nào cần phải bổ sung trước.để từ đó có hướng chuẩn bị các nguyên vật liệu cho phù hợp. Ngoài những đồ dùng, đồ chơi có sẵn tôi tận dụng sử ủng hộ của các bậc phụ huynh mang tới những nguyên vật liệu ở dạng phế liệu sẵn có như: thúng catton, xốp, đĩa video cũ, giấy báo có trong bìa quảng cáo, chai nhựa, vỏ hộp sữa chua, hộp đựng cơm, vải vụn, vỏ ốc, vỏ ngao, vỏ điệp, ống chỉ, khối gỗTuy nhiên tất cả những nguyên vật 12 liệu này phải đảm bảo an toàn về tính mạng, không gây độc hại, không sắc nhọn, không nặng nề đối với trẻ. Từ những nguyên vật liệu trên cô và trẻ có thể làm ra rất nhiều sản phẩm phù hợp với từng chủ đề trong tháng. Những sản phẩm có thể làm ra phải đơn giản, dễ làm, gần gũi với cuộc sống hàng ngày của trẻ. Từ đó mới kích thích được tính tích cực hoạt động tạo ra sản phẩm của trẻ. Bởi nếu sản phẩm nào khó, trẻ không tự mình làm được sẽ gây sự chán nản, không có hứng thú tự mình làm ra các sản phẩm nữa. VD: Ở chủ đề Tết và mùa xuân: Tôi đã chuẩn bị đồ dùng như: lon nước yến, hộp giấy hình vuông, lá chuối, cành cây khô, giấy màu, hồ dán, tranh ảnh về ngày tết, bài hát, bài thơ về mùa xuânkhi trẻ chơi ở các góc trẻ có đủ đồ dùng để tham gia một số nội dung như: Dán hoa ngày tết, ngày xuân, tận dụng các khối xốp để làm bánh sinh nhật để chúc mừng cho những bạn có ngày sinh nhật trong mùa xuân. Bên cạnh đó phải thường xuyên vệ sinh các giá và đồ dùng, đồ chơi sạch sẽ, các loại đồ dùng của trẻ có nhãn hoặc ký hiệu bằng chữ cái, chữ số nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ tự lấy đồ dùng mà không cần sự giúp đỡ của cô, từ đó trẻ có thể tự bảo quản đồ dùng cá nhân của mình. VD: Tôi đã chuẩn bị túi đựng hồ sơ màu để tất cả đồ dùng như: Sách các loại, bút, sáp màuvà ghi ký hiệu ngoài bìa. Đến giờ học trẻ tự lấy tự mở túi hồ sơ lấy sách cần học và tự cất gọn gàng, sạch sẽ. Đó là cách giáo dục tốt nhất để trẻ có thói quen cất đồ dùng gọn gàng, sạch sẽ khi ở lớp cũng như ở nhà ngay từ lúc còn bé 4.6. Thường xuyên vệ sinh môi trường lớp, các đồ dùng, đồ chơi trong lớp Môi trường trong lớp là nơi hàng ngày trẻ thực hiện các hoạt động học tập và vui chơi. Vì vậy nếu môi trường đó không sạch sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ của đứa trẻ, trẻ rất dễ mắc các bệnh về hô hấp, các bệnh ngoài da Vì thế giáo viên phải thường xuyên vệ sinh môi trường lớp học, thường xuyên cọ rửa đồ dùng, đồ chơi ở các góc để tạo môi trường sạch sẽ cho trẻ học tập và vui chơi được tốt. Đối với lớp tôi, tôi thường xuyên lau nhà, cọ, rửa đồ dùng, đồ chơi, lau chùi giá đựng đồ chơi, lau nhà vệ sinh sạch sẽ để tạo môi trường giáo dục sạch - đẹp an toàn cho trẻ. 4.7. Hướng dẫn trẻ hoạt động ở các góc. Muốn trẻ được chơi tích cực, chơi sáng tạo, nghĩ ra nhiều cách chơi trong các góc hoạt động ngay từ đầu tôi phải biết cách giới thiệu các góc đồ chơi và quản lý tốt quá trình trẻ chơi trong các góc. Biện pháp này giúp trẻ chủ động tìm kiếm đồ chơi khi cần, triển khai trò chơi, thu dọn và cất đồ chơi đúng nơi quy định. 13 Việc giới thiệu cho trẻ làm quen với góc chơi tiến hành chủ yếu vào đầu năm học, khi trẻ còn bỡ ngỡ chưa quen với đồ dùng, đồ chơi xung quanh lớp, chưa biết tên đồ chơi, vị trí góc chơi và chỗ để chơi. Vì vậy tôi phải giúp trẻ biết nơi để các đồ chơi, các góc chơi bắt đầu từ đâu, kết thúc từ đâu. Giới thiệu góc chơi nên tiến hành ngay từ đầu giờ chơi hoặc vào giờ sinh hoạt chiều Khi trẻ đã quen dần với góc chơi và vị trí các đồ chơi thì cứ mỗi đầu chủ đề nên giới thiệu nội dung chơi từng chủ đề. Khi trẻ chơi cô phải bao quát trẻ, động viên hướng dẫn những trẻ còn nhút nhát. Cô có thể nhập vai chơi cùng trẻ đẻ hướng dẫn trẻ chơi sáng tạo hơn. Trong giờ chơi cô luôn giáo dục trẻ chơi ngoan, chơi xong cất gọn đồ chơi ngăn nắp. Ngoài giờ hoạt động góc phải nên cho trẻ hoạt mọi lúc, mọi nơi để trẻ khám phá hết những điều mới lạ xung quanh. Phải làm ký hiệu ở các góc để cho trẻ chơi tất cả các góc. Ký hiệu của trẻ bằng số hoặc bằng chữ cái. 4.8. Trang trí nhà vệ sinh tạo sự thân thiện cho trẻ. Tạo môi trường xanh, sạch đẹp, an toàn thân thiện không chỉ trang trí môi trường bên trong và bên ngoài của lớp học mà khu nhà vệ sinh cũng là nơi cô giáo cần phải quan tâm và trang trí những hình ảnh phù hợp để giáo dục trẻ có thói quen ngay từ khi còn bé đi vệ sinh đúng nơi quy định. Đi xong biết xả nước, rửa tay bằng xà phòngĐối với lứa tuổi mầm non, chúng ta nên sử dụng những hình ảnh ngộ nghĩnh, đáng yêu như ảnh bé trai, bé gái, các hình ảnh về thao tác rửa tay đúng cách cho trẻ nhìn, đó là cách giáo dục trẻ tốt nhất, những hình ảnh đó không gò bó, áp đặt trẻ mà lại thu hút sự chú ý, hấp dẫn trẻ, giúp trẻ cảm thấy gần gũi thân thiện, từ đó tự giác thực hiện nội quy vệ sinh. Khi trang trí nhà vệ sinh giáo viên không nên trang trí nhiều hình ảnh quá, chỉ nên trang trí các hình ảnh giáo dục nhẹ nhàng để tạo sự thông thoáng, mát mẻ, sạch sẽ cho nhà vệ sinh, cũng như tạo sự gần gũi cho trẻ. Đối với nhà vệ sinh lớp tôi, tôi sử dụng gam màu rất nhẹ nhàng, hình ảnh rất ngộ nghĩnh, gần gũi với trẻ đó là một vài con cá đang bơi dưới nước, có rong biển, các bức tranh về thao tác rửa tay để nhắc nhở trẻ sau khi đi vệ sinh nên rửa tay bằng xà phòng. 5. Kết quả đạt được: 14 5.1. Đối với trẻ Qua một năm áp dụng các biện pháp trên ở lớp Mẫu giáo 5- 6 tuổi cho thấy kết quả rõ rệt: Trẻ rất tích cực tham gia vào các hoạt động, tạo ra nhiều sản phẩm đẹp, sáng tạo, phong phú, nhiều chủng loại theo các chủ đề của lớp học. Sự giao lưu giữa trẻ với trẻ tạo nên tình cảm gần gũi, yêu thương, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau, cùng nhau tổ chức và thực hiện trò chơi tốt hơn, sáng tạo hơn. Kết quả cụ thể như sau: STT Tiêu chí Chưa có Thỉnh thoảng Thường xuyên 1 Trẻ cảm thấy sự thân thiện, gần gũi, yêu thương của lớp học đối với bản thân mình. 4/35 3/35 28/25 2 Trẻ hoạt động tích cực vào môi trường đã tạo trong lớp. 3/35 12/35 20/35 3 Kỹ năng sử dụng các nguyên vật liệu ở các góc để tạo ra sản phẩm. 5/35 2/35 28/35 5.2. Đối với cô: Bản thân tôi rút ra nhiều kinh nghiệm cho bản thân : Muốn cho trẻ hoạt động tích cực và có kết quả cao thì môi trường đó phải có nhiều những đồ dùng, đồ chơi đáp ứng được nhu cầu hoạt động của trẻ. Muốn tạo môi trường thân thiện cho trẻ hoạt động tích cực thì giáo viên phải trang trí xung quanh môi trường lớp bằng các hình ảnh gần gũi với cuộc sống thường ngày của trẻ và tận dụng chính sản phẩm của trẻ, đồ dùng đồ chơi trẻ tạo ra để trang trí ở các mảng tường, ở các góc chơi. Muốn tạo môi trường xanh - sạch đẹp thì giáo viên phải là người trồng, chăm sóc vườn cây cảnh, hoa và phải thường xuyên vệ sinh môi trường lớp sạch sẽ, thoáng mát, cho trẻ hưởng thụ không khí trong lành như ở chính gia đình mình vậy. 5.3. Kết quả làm đồ dùng, đồ chơi: Sau một năm nỗ lực của cô và sự tích cực của trẻ, lớp tôi đã làm được rất nhiều đồ dùng, đồ chơi, phong phú về chủng loại, đa dạng về màu sắc, có kết quả cụ thể theo từng chủ đề: - Đối với chủ đề Trường mầm non lớp tôi đã làm được các đồ chơi như: xích đu, cầu trượt, bập bênh, đu quay, một số cây xanh. 15 - Đối với chủ đề Bản thân lớp tôi làm được những con búp bê bé trai, bé gái, những chiếc bánh sinh nhật hay đôi dép, mũ, nón. - Đối với chủ đề Gia đình lớp tôi làm được các đồ chơi như: bộ ấm chén, cốc, ấm nước, tủ lạnh, đồng hồ số, đồng hồ cát, hộp đựng bút, bộ bàn ghế, giường ngủ, tủ đựng quần áo, đồng hồ, phích nước, đèn ngủ,lọ hoa, cái nôi cho em bé nằm. - Đối với chủ đề "Nghề nghiệp" lớp tôi cũng làm được một số dụng dụng cụ của các nghề như: cái cày, cái cuốc, cái bừa, cái bàn là, một số bộ quần áo, máy sấy tóc, ống nghe khám bệnh. - Đối với chủ đề Thế giới động vật lớp tôi làm được rất nhiều các con vật như: con voi, con mèo, con lợn, con gà, con thỏ, con chim, con thiên nga, con vịt. - Đối với chủ đề "Tết và mùa xuân" lớp tôi trang trí được cây đào, cây mai và làm được những chiếc bánh chưng trong ngày tết. - Đối với chủ đề Thế giới thực vật lớp tôi làm được rất nhiều loại cây như vườn cau, cây dừa, cây tre, cây khế, cây táo, cây cam, vườn rau bắp cải, vườn rau su hào, vườn cà rốt hay một số loại hoa - Đối với chủ đề Giao thông lớp tôi cũng làm ra nhiều phương tiện giao thông như: xe đạp, máy bay trực thăng, máy bay chở khách, tàu hoả, thuyền buồm, ca nô, tên lửa, tàu vũ trụ. 5.4. Những bài học kinh nghiệm: Từ những việc làm trên bản thân tôi tự rút ra cho mình những kinh nghiệm sau: Muốn xây dựng được môi trường lớp học xanh - sạch - đẹp - an toàn và thân thiện để trẻ hoạt động một cách tích cực thì phải đảm bảo các điều kiện sau: - Giáo viên phải nắm được tâm sinh lý, khả năng nhận thức và kỹ năng để lựa chọn phương pháp thích hợp. - Giáo viên phải có kế hoạch trang trí môi trường lớp học ngay từ đầu tháng để có sự chuẩn bị về hình ảnh trang trí, về đồ dùng đồ chơi ở các góc làm sao cho phù hợp, làm toát lên chủ đề đang thực hiện. - Cô nên tận dụng các sản phẩm của trẻ để trang trí ở các góc và xung quanh môi trường lớp để tạo sự gần gũi cho trẻ, hoặc những hình ảnh cô sưu tầm phải có tính thẩm mỹ, những hình ảnh đó phải thiết thực trong cuộc sống. - Đồ dùng, đồ chơi phải phong phú, đa dạng, màu sắc đẹp, hấp dẫn trẻ. Phải thay đổi theo từng chủ đề để trẻ không nhàm chán mà kích thích được sự tích cực của trẻ. 16 - Cô phải chuẩn bị các nguyên vật liệu phế thải phù hợp với từng chủ đề, phong phú nhiều chủng loại để kích thích được sự sáng tạo của trẻ, tạo cho trẻ niềm say mê, hứng thú tham gia các hoạt động để tạo ra sản phẩm cho riêng mình. - Đồ dùng, đồ chơi ở các góc phải được kiểm tra và cọ rửa thường xuyên để đảm bảo an toàn cho trẻ khi tiếp xúc trực tiếp với nó. - Cô tận tình hướng dẫn trẻ, tổ chức cho trẻ hoạt động một cách nhẹ nhàng, thoải mái, tránh gò ép để kích thích trẻ hoạt động. - Môi trường lớp phải được vệ sinh sạch sẽ, nhà vệ sinh phải được cọ rửa thường xuyên để tạo không khí trong lành cho trẻ hoạt động. - Trong lớp phải trồng một số loại cây cảnh, chậu hoa để tạo không khí mát mẻ, xanh tươi, giảm bớt sự căng thẳng cho trẻ sau mỗi giờ học. PHẦN III. KẾT LUẬN 1. Kết luận: Trường học là cái nôi đầu tiên cho trẻ em bắt đầu cuộc sống và lao động. Trong nhà trường, trẻ em cần phải tiếp thu những tri thức khoa học một cách có hệ thống, những kỹ năng, kỹ xảo cần thiết để hình thành và phát triển những phẩm chất tốt đẹp ban đầu của con người mới. Môi trường giáo dục luôn có tác động rất lớn đến sự hình thành và phát triển nhân cách con người thông qua các mối quan hệ xã hội đa dạng. Trẻ em là những mầm non tương lai của đất nước chính vì vậy phải chăm sóc giáo dục thật tốt ngay từ khi trẻ còn ở độ tuổi mầm non. Trẻ phải được giáo dục toàn diện để phát triển các mặt: thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm xã hội. Trường học thân thiện của lứa tuổi mầm non là nơi không chỉ tạo điều kiện, cơ hội an toàn cho trẻ vui chơi, học tập mà còn là môi trường sống lành mạnh, an toàn, nơi đó trẻ phải được đối xử công bằng, được quan tâm chăm sóc, giáo dục, được bảo vệ và tích cực tham gia vào quá trình học tập để phát triển nhận thức một cách toàn diện. Vì vậy việc tạo môi trường thân thiện, an toàn, lành mạnh trong lớp học mầm non là một trong những yếu tố quan trọng để xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực. Trẻ là chủ thể tích cực, giáo viên là người tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở các hoạt động tìm tòi khám phá của trẻ. Trẻ chủ động tham gia các hoạt động đó để phát triển khả năng, năng lực của mình. Trước những vấn đề trên, không chỉ cho trẻ hoạt động tích cực trong giờ học mà còn phải cho trẻ hoạt động tích cực ở giờ chơi và mọi lúc mọi nơi. Cho 17 nên việc tạo môi trường học tập xung quanh lớp cho trẻ là rất cần thiết, nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân nhiều hơn, được tự do khám phá theo ý thích, theo khả năng của mình giúp trẻ phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, các kiến thức kỹ năng của trẻ được củng cố và bổ sung góp phần thực hiện tốt phương pháp đổi mới giáo dục mầm non một cách toàn diện. 2. Ý kiến kiến nghị: Để tiếp tục thực hiện các biện pháp trên có hiệu quả, phát huy những thành tích đạt được vào trong hoạt động thực tiễn, dựa vào điều kiện thực tế của trường tôi xin đề xuất những việc sau: - Nhà trường đầu tư mua sắm bổ sung cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị cho các lớp học để kích thích trẻ hoạt động một cách tích cực. - Tham mưu với chính quyền địa phương đầu tư cơ sỏ vật chất xây dựng khuôn viên, tạo cảnh quan sư phạm xanh, sạch, đẹp tạo điều kiện cho trường chúng tôi thực hiện tốt phong trào thi đua Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực. - Tổ chức cho giáo viên trường được đi tham quan học tập môi trường lớp học của các trường trong huyện và ngoài tỉnh để học tập. Trên đây là một số kinh nghiệm bản thân tôi đã đúc rút được trong những năm qua. Song tôi cần nghĩ rằng bản thân phải cố gắng nhiều hơn nữa để góp một phần nhỏ của mình trong công tác giáo dục./. 18 |
