Ngồi Thiền như thế nào là đúng cách?
Thử nhìn xuống 1 hồ nước. Lúc mặt hồ phẳng lặng, trong xanh ta dễ dàng nhìn rõ được tất cả những vật dưới đáy. Ngược lại, lúc làn nước gợn sóng, hình ảnh sẽ bị phản chiếu lệch lạc. Não bộ con người cũng tương tự vậy. Lúc tinh thần yên tĩnh, tập trung, tâm trí sẽ sáng suốt. Ngược lại, lúc có suy nghĩ xấu xen vào hay lúc lo sợ căng thẳng, kết quả nhìn nhận vấn đền sẽ kém chính xác. Sự căng thẳng sẽ làm mệt bộ não, cơ thể tiêu phí nhiều năng lượng mà việc giải quyết công việc lại kém hiệu quả. Một học sinh không tập trung sẽ không tiếp thu bài học. Một công nhân đứng máy sơ hở sẽ dễ gặp tai nạn lao động. Một nhà nghiên cứu mà tinh thần mất cân bằng sẽ không thể hoàn thành công trình của mình. Bên cạnh đó, trong điều kiện tiên tiến của nền văn minh công nghiệp với sự cạnh tranh cao, con người luôn phải gặp nhiều loại căng thẳng thì việc phải gánh chịu áp lực làm giảm sức đề kháng và dễ dẫn tới nhiều bệnh tật là điều đáng quan tâm. Từ các thực tế này nhiều người đã tìm hiểu về Thiền.
Xem video Thiền đơn giản nhất tại link này://kimtuthap.vn/thien/
THẾ NÀO LÀ THIỀN ĐỊNH?
Nói một cách dễ hiểu,thiềnlà các cách thức giúp hình thành thói quen tập trung tư tưởng để làm tốt công việc mà chúng ta muốn làm và đang thực hiện. Đặc biệt thiền giúp lây lại sự ổn định giữa hưng phấn và ức chế của hệ thần kinh vì quá trình sinh hoạt và làm việc quá nhiều áp lực gây nên.
Có nhiều cách để thiền, nhưng mục tiêu vẫn là giúp người tập luyện có thể tập trung chú ý vào 1 điểm ở trong hay ngoài cơ thể, vào 1 chủ đề, 1 hình ảnh hay 1 câu chú nhất định nhằm đưa cơ thể tiến dần vào tình trạng nhập tĩnh khi tâm không còn bất kỳ ý niệm nào.
NHỮNG BƯỚC THÔNG THƯỜNG CỦA 1 LẦN NGỒI THIỀN
- Chuẩn bị:Lúc chuẩn bị ngồi thiền, nên hoàn thành những công việc thường nhật trong ngày để tư tưởng khỏi vướng bận; vệ sinh cơ thể sạch sẽ, nới lỏng quần áo; tìm 1 không gian yên tĩnh, thoáng mát, không có côn trùng.
- Tư thế:Có thể lựa tư thế ngồi xếp bằng thông thường, ngồi bán già hay ngồi kiết già. Lưng thẳng hoặc hơi thẳng, cằm hơi đưa vào để cột sống được thẳng. 2 bàn tay buông lỏng đặt trên 2 đùi hay đan chéo nhau để trước bụng, sao cho 2 tay cảm thấy dễ chịu, dễ giãn mềm cơ bắp là được.
Tư thế kiết già [thế hoa sen], rất phù hợp cho việc ngồi thiền: Ngồi xếp bằng tự nhiên, lấy 2 bàn tay nắm bàn chân phải từ từ gấp chân lại và đặt bàn chân lên đùi trái, gót chân ép sát bụng, lòng bàn chân ngửa lên trời. Tiếp theo lấy 2 bàn tay nắm bàn chân trái gấp lại, để bàn chân trái lên đùi phải, kéo nhẹ gót chân vào sát bụng, bàn chân ngửa lên trời.
Những đạo sư Yoga nghĩ là vị thế khóa nhau của 2 chân trong tư thế kiết già sẽ tạo sức ép lên 2 luân xa ở dưới cùng của cơ thể, khiến dòng năng lượng có dấu hiệu đi lên để nuôi dưỡng những trung tâm lực dọc theo cột sống và kiểm soát toàn bộ hệ thần kinh. Các thí nghiệm khoa học về Yoga cho thấy chỉ cần ngồi tư thế hoa sen, dù ta không cố gắng tập trung tư tưởng, vẫn có 1 sự thay đổi ở sóng não từ nhịp Beta khoảng hai mươi chu kỳ từng giây xuống nhịp Alpha khoảng tám chu kỳ mỗi giây. Nhịp Alpha là trạng thái sóng não của 1 người đang điềm tĩnh và sáng suốt. Điều nầy có nghĩa là tự thân tư thế kiết già đã có chức năng làm êm dịu thần kinh chưa kể tới các cố gắng khác của việc thiền định.
- Giảm những kích thích giác quan:Một trong các nhân tố quan trọng để dễ nhập tĩnh là không bị những kích thích bên ngoài quấy nhiễu. Người xưa gọi là bế ngũ quan.
Trên thật tế, các quan sát qua điện não đồ nói rằng chỉ cần nhắm mắt để loại trừ thị giác là đã giảm được năm mươi phần trăm những kích thích từ bên ngoài. Vì vậy, cần nhắm mắt khi ngồi thiền. Khi nhắm mắt chỉ cần khép hờ để bảo đảm không có sự căng cơ ở vùng mặt.
- Giãn mềm cơ bắp:Hiện nay, khoa học đã biết rất rõ ảnh hưởng qua lại của hai nhân tố thần kinh và cơ. Khi thần kinh chịu áp lực, trương lực cơ bắp cũng gia tăng. Trái lại, nếu điều hòa trương lực cơ bắp ở mức thư giãn thì thần kinh cũng sẽ được cân bằng. Chúng ta dễ dàng nhận thấy điều này khi quan sát 1 người đang nóng giận. Lúc nóng giận, gân cổ nổi lên, cơ bắp căng cứng, bàn tay nắm chặt; đó là lúc thần kinh bị stress nặng. Ngược lại, hãy nhìn 1 người đang ngồi ngủ gật trên xe. Lúc người này thiếp đi là lúc thần kinh ở mức thư giãn, tâm không còn ghi nhận ý niệm gì cụ thể và cơ bắp cũng giãn mềm nên đầu dễ dàng ngoẹo sang 1 bên. Do thế, trong lúc ngồi thiền, việc chủ động giãn mềm cơ bắp sẽ thúc đẩy nhanh quá trình thư giãn, nhập tĩnh.
- Tập trung tâm ý:Đây là quan trọng của buổi hành thiền. Như đã nói ở phần trên,thiềnchính là sự tập trung tư tưởng vào 1 điểm hay 1 đề mục duy nhất để dần dần đạt tới tình trạng trống rỗng, không còn vướng mắc vào bất kỳ 1 suy nghĩ nào. Để giải tỏa thần kinh hay để trị bệnh, chỉ cần duy trì tình trạng tập trung vào điểm hay vào đề mục tập trung trong 1 thời gian nhất định là đủ. Điều quan trọng là nên tập đều đặn mỗi ngày, hằng ngày 1 hay 2 lần. Ban đầu, ngồi khoảng mười lăm phút 1 lần, từ từ nâng lên. Sau 1 thời gian, khi não bộ đã ghi nhận thói quen thiền thì việc ngồi vào tư thế, nhắm mắt, việc đầu lưỡi chạm nhẹ nướu răng trên hay ám thị giãn mềm cơ bắp sẽ hình thành nên các phản xạ có điều kiện để đưa người tập vào trạng thái thiền định.
Về điểm để tập trung tư tưởng, 1 vị trí ở vùng bụng dưới mà nhiều trường phái thường chọn làm điểm tập trung khi ngồi thiền là huyệt Đan điền, cách dưới rốn gần ba cm. Cần chú ý vào điểm này vì nhiều lẽ.
Theo y học cổ truyền, thần đâu khí đó. Vì vậy, khi tập trung vào 1 điểm ở vùng dưới cơ thể thì khí và huyết sẽ lưu chuyển về phía dưới, làm nhẹ áp lực ở vùng đầu, dễ dẫn đến nhập tĩnh.
- Xả thiền:Khi ngồi thiền xong, trước khi đứng dậy nên thực hiện 1 vài động tác để cơ thể hết tê mỏi và khí huyết lưu thông bình thường. Từ từ buông lỏng 2 chân, xoay người qua lại nhiều lần, xoay ở vùng hông và vùng cổ. Lấy 2 tay vuốt nhẹ 2 bên sóng mũi từ đầu mũi xuống chót cằm, vuốt ấm vành tai. Xoa 2 lòng bàn tay vào nhau cho ấm rồi áp vào mắt. Lấy 2 bàn tay xoa bóp dọc theo 2 chân, từ đùi dài xuống bàn chân. Xoa ấm 2 lòng bàn chân.
Việc xả thiền tùy thuộc vào mỗi buổi thiền. Nếu chỉ thiền khoảng 15 phút hay khi có công việc cần đứng lên gấp thì chỉ cần co duỗi 2 chân và xoay người, hoặc lắc cổ qua lại nhiều lần là đủ.
CÓ GẶP NGUY HIỂM KHI NGỒI THIỀN KHÔNG?
Một điều sau cùng mà các người mới tập thiền thường thắc mắc là liệu ngồi thiền có gây nguy hiểm gì không? Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào cách thức và động cơ của việc ngồi thiền. Một vài cách thiền có phối hợp với vận khí hoặc có sự hỗ trợ khai mở 1 vài trung tâm lực trong cơ thể nhằm thúc đẩy nhanh quá trình sinh khí và gia tăng nội lực. Những cách này có thể gây ra 1 số nguy hiểm đi kèm nếu người tập thiếu các hiểu biết về khí công, về y học truyền thống hay không có đạo sư hướng dẫn để vận dụng và kiểm soát kịp thời nguồn năng lực mới phát sinh. Trái lại, nếu ngồi thiền để đạt tới sự tĩnh lặng trong tâm trí, để thư giãn thần kinh và tăng cường sức khỏe, không vận khí, không bám víu vào bất cứ ảo giác, âm thanh hoặc hình ảnh nào thì không có gì nguy hiểm.
Bình luận
comments