Văn tả cảnh là một loại nhỏ thuộc văn miêu tả, yêu cầu người viết cần có đôi mắt quan sát kĩ lưỡng, tỉ mỉ về đối tượng kết hợp trí tưởng tượng phong phú. Đồng thời người viết cần có kĩ năng tạo lập câu văn sinh động, hấp dẫn. Novateen sẽ hướng dẫn các em cách làm bài văn tả cảnh để giúp các em có những định hướng đúng khi làm bài văn miêu tả.
Văn tả cảnh là gì?
Văn tả cảnh đòi hỏi người viết cần gợi tả những sự vật, đối tượng của thiên nhiên, cảnh vật để người đọc hình dung ra những nét riêng, đặc sắc của cảnh vật. Ví dụ như miêu tả dòng sông, cánh đồng lúa chín,
Những yêu cầu đặt ra khi viết bài văn tả cảnh
Đối với đề văn miêu tả cảnh bình minh trên biển, các em học sinh cần lưu ý rèn luyện những kĩ năng sau:
Kĩ năng quan sát tỉ mỉ về sự vật.
Kĩ năng liên tưởng, tưởng tượng để đặt sự vật trong sự hình dung với các sự vật, hiện tượng khác.
Kĩ năng vận dụng các biện pháp tu từ như ví von, so sánh, nhân hóa để tạo lập câu văn sinh động, hấp dẫn.
Các bước khi làm bài văn tả cảnh
Bước 1: Tìm hiểu đề
Các em cần xác định đề bài yêu cầu miêu tả thuộc phạm vi nào: tả đồ vật, tả người hay tả cảnh. Chẳng hạn, đề bài yêu cầu miêu tả bức tranh thiên nhiên vào mùa đông thì các em cần xác định các chi tiết có thể miêu tả là bầu trời, cây cối, nhiệt độ, khí hậu,..
Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý
Trong bước này, các em cần xác định đúng trình tự miêu tả. Tùy thuộc vào đối tượng miêu tả, người viết hoàn toàn có thể linh hoạt trong việc lựa chọn trình tự:
Miêu tả theo trình tự thời gian, ví dụ với đề văn miêu tả cơn mưa rào, các em có thể xác lập trình tự miêu tả theo hướng: tả cảnh vật trước khi mưa, trong khi mưa và sau khi cơn mưa kết thúc.
Miêu tả theo trình tự không gian, ví dụ với đề bài miêu tả cảnh dòng sông, các em có thể xác lập trình tự miêu tả theo hướng từ xa đến gần: miêu tả quang cảnh hai bên dòng sông, sau đó là cảnh trên dòng sông,
Bước 3: Lập dàn ý
Để tránh việc sót ý và sắp xếp các ý không logic, các em cần lập dàn ý nhằm đảm bảo bài văn được diễn đạt một cách trôi chảy, mạch lạc. Dàn ý của bài văn miêu tả bao gồm:
Mở bài
Giới thiệu cảnh được miêu tả. Nêu ấn tượng chung về cảnh.
Thân bài
Tả bao quát cảnh vật [vị trí, hướng của cảnh,]
Tả chi tiết về cảnh: Tùy thuộc vào cảnh cần miêu tả để lựa chọn các chi tiết phù hợp
+ Miêu tả từ xa đến gần: vị trí quan sát, những chi tiết nổi bật và hình ảnh giàu sức gợi.
+ Miêu tả những chi tiết nổi bật của cảnh vật qua những hình ảnh cụ thể
Kết bài
Nêu tình cảm, cảm nghĩ của bản thân đối với cảnh vật.
Bước 4: Viết bài văn hoàn thiện
Ở bước này, các em cần sử dụng các biện pháp tu từ để câu văn trở nên hấp dẫn, sinh động. Giữa các câu văn cần có sự liên kết một cách logic, hợp lí.
Để giúp các em hiểu rõ hơn về cách lập dàn ý cho bài văn tả cảnh, Novateen sẽ hướng dẫn chi tiết qua đề bài: Viết bài văn miêu tả lại trận mưa rào theo quan sát và trí tưởng tượng của em.
Mở bài
Giới thiệu về cơn mưa rào và ấn tượng chung của cơn mưa rào
Thân bài
Tả diễn biến trận mưa rào theo trình tự thời gian: Trước khi mưa, trong khi mưa và sau khi trận mưa diễn ra:
Tả cảnh trước khi mưa qua những chi tiết về:Cơn mưa khiến trời tối lại
Bầu trời đang quang đãng bỗng nhiên tối sầm lại.
Mây đen ùn ùn kéo đến và che kín bầu trời.
Gió thổi mạnh hơn, quét ràn rạt trên mái nhà và làm lung lay những cành cây.
Tả cảnh trong khi mưa qua những chi tiết về:Những hạt mưa bắt đầu rơi xuống: ban đầu tí tách tí tách trên các mái hiên nghe rất vui tai, sau đó mưa bắt đầu nặng hạt dần và tạo ra thanh âm lộp độp lộp độp và ào ào đua nhau rơi xuống như trút nước
Sau đó mưa bắt đầu nặng hạt dần và tạo ra thanh âm lộp độp lộp độp và ào ào đua nhau rơi xuống như trút nước.
Những chiếc bong bóng mưa bắt đầu xuất hiện và đùa giỡn trên khoảng sân.
Những hạt mưa vô tư đùa vui trên cành cây, kẽ lá. Lá bàng, lá cau vẫy tay chào đón những cơn mưa và đắm mình trong cơn mưa để gột sạch bụi bẩn
Trên nền trời xám ngắt, những tia chớp thỉnh thoảng lóe lên. Sau đó, tiếng sấm ì ùng từ xa vọng lại.
Tả quang cảnh sau cơn mưaNhững hạt mưa bắt đầu vơi và ngớt dần, sau đó tạnh hẳn.
Bầu trời quang đãng, trong xanh hơn và đằng Đông lại le lói một vài tia nắng, ông mặt trời dần dần ló dạng sau khi những đám mây tan dần.
Bầu trời quang đãng, trong xanh hơn và đằng Đông lại le lói một vài tia nắng
Cây cối bỗng trở nên tươi xanh hơn vì được gột sạch bụi bẩn.
Mấy chú sẻ nhỏ bắt đầu xuất hiện líu lo như gọi nắng.
Không khí trong lành, mát rượi, tạo cho tôi cảm giác thư giãn, khoan khoái và dễ chịu hơn.
Kết bài
Nêu cảm nghĩ về cơn mưa rào. [Cơn mưa rào đến nhanh mà cũng đi nhanh làm sao! Cảm ơn cơn mưa đã tiếp thêm sức sống cho muôn loài]