Người mua bảo hiểm thường chỉ quan tâm tới quyền lợi bảo hiểm, mà đôi khi không để ý tìm hiểu những điều khoản, điều kiện ràng buộc tới quyền lợi đó. Thực tế, những điều khoản này sẽ quyết định việc người mua có được nhận quyền lợi hay không khi sự kiện bảo hiểm xảy ra.
21 ngày cân nhắc - quyền "dùng thử" cho khách hàng mới
Thời gian cân nhắc của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là 21 ngày kể từ ngày khách hàng nhận được bộ hợp đồng. Đây có thể được xem là "quyền lợi dùng thử" bảo hiểm của khách hàng.
Trong thời gian này, khách hàng có quyền cân nhắc, thay đổi, điều chỉnh một số thông tin hoặc thậm chí từ chối tiếp tục tham gia bảo hiểm. Nếu khách hàng đổi ý không tiếp tục tham gia bảo hiểm, công ty bảo hiểm sẽ hoàn lại cho khách hàng tổng phí đã đóng, không có lãi sau khi trừ đi một số chi phí xét nghiệm, y khoa [nếu có]. Sang ngày thứ 22, yêu cầu hủy hợp đồng và nhận lại phí bảo hiểm sẽ không thực hiện được.
Vì vậy, người mua hãy tận dụng khoảng thời gian cân nhắc để xem lại các thông tin mà mình đã cung cấp cho đơn vị bảo hiểm; tìm đọc quy tắc, điều khoản của hợp đồng, cũng như các tài liệu khác trong bộ hợp đồng. Nếu phát hiện ra sai sót hoặc có bất kì thắc mắc nào, người mua nên lập tức liên hệ với tư vấn viên hoặc công ty bảo hiểm để được hỗ trợ, giải đáp.
Khách hàng chỉ nhận được quyền lợi sau "thời gian chờ"
Chị Mai Hoa [34 tuổi, Cần Thơ] bị cúm A kèm triệu chứng viêm phổi cấp và phải nhập viện 4 ngày. Chi phí điều trị lên tới gần 7 triệu đồng. Rời bệnh viện, chị sốt sắng liên hệ với công ty bảo hiểm để yêu cầu thanh toán chi phí nằm viện này, nhưng câu trả lời nhận được là quyền lợi nằm viện của chị đang trong thời gian chờ và công ty bảo hiểm sẽ không bồi thường chi phí này. Bức xúc, chị gọi điện cho tư vấn viên và được người này giải thích, hướng dẫn xem lại bộ hợp đồng. Thời gian chờ của quyền lợi nằm viện theo hợp đồng là 30 ngày, tính ra chị mới tham gia bảo hiểm hơn 20 ngày.
Chị Hoa không phải là trường hợp hiếm gặp. Thực tế, rất nhiều khách hàng tham gia bảo hiểm nhưng chưa hiểu hết, hoặc ngại đọc hợp đồng, chỉ khi có sự việc xảy ra mới tìm hiểu và vỡ lẽ. Việc giúp người mua hiểu rõ về hợp đồng bảo hiểm là trách nhiệm của người tư vấn và cả của công ty bảo hiểm, nhưng người mua cũng nên thấy một phần nghĩa vụ của mình trong đó.
Vậy thời gian chờ là gì và được hiểu như thế nào cho đúng?
Thời gian chờ là khoảng thời gian tính từ lúc hợp đồng bảo hiểm có hiệu lực cho đến khi người được bảo hiểm được quyền nhận quyền lợi bảo hiểm khi phát sinh sự kiện bảo hiểm. Nếu sự kiện bảo hiểm xảy ra trong thời gian chờ, quyền lợi bảo hiểm sẽ không được công ty bảo hiểm chi trả.
Không phải mọi sản phẩm bảo hiểm đều quy định thời gian chờ, chúng xuất hiện chủ yếu ở các sản phẩm bảo hiểm chăm sóc sức khỏe, bảo hiểm bệnh hiểm nghèo, bảo hiểm thai sản. Thông thường, thời gian chờ của các quyền lợi này được quy định: nằm viện là 30 ngày, bệnh hiểm nghèo là 90 ngày, thai sản là 270 ngày. Riêng đối với bảo hiểm tai nạn, thời gian chờ không áp dụng.
Như vậy, người mua cần lưu ý rằng không phải mọi quyền lợi bảo hiểm đều có hiệu lực ngay tại thời điểm hợp đồng phát hành, nếu chúng bị ràng buộc về thời gian chờ.
Trên thực tế đã xảy ra không ít trường hợp khách hàng dù biết mình có bệnh sẵn, tham gia bảo hiểm là nhằm chủ đích lấy tiền bồi thường từ phía công ty bảo hiểm. Đây là vấn đề pháp luật nghiêm cấm. Vì thế, thời gian chờ là quy định mà Luật kinh doanh bảo hiểm và luật pháp cho phép nhằm đảm bảo tính công bằng, cũng như cân đối lợi ích của cả hai phía khách hàng và doanh nghiệp bảo hiểm. Sự công bằng này còn được hiểu là giữa cả các khách hàng với nhau.
Đơn cử một sản phẩm chăm sóc sức khỏe khá phổ biến trên thị trường hiện nay là PRU-Hành Trang Vui Khỏe của Prudential. Sản phẩm cung cấp đa dạng quyền lợi chăm sóc sức khỏe cho người được bảo hiểm. Ở mỗi quyền lợi thì thời gian chờ cũng khác nhau, ví dụ: quyền lợi rủi ro biến chứng thai sản thời gian chờ là 270 ngày; chi trả chi phí điều trị bệnh ung thư thời gian chờ là 90 ngày….Có thể thấy, ngay trong một sản phẩm bảo hiểm thời gian chờ cho mỗi loại quyền lợi cũng khác nhau.
Giống như bất kì sản phẩm dịch vụ nào, người dùng sẽ chỉ an tâm sử dụng khi hiểu tính năng, lợi ích của sản phẩm đó. Vì thế, trước khi đặt bút kí tham gia bảo hiểm người mua nên tìm hiểu các quy định như loại trừ bảo hiểm, thời gian chờ…. cũng như tìm đọc kĩ hơn về sản phẩm bảo hiểm mình đã tham gia. Làm được điều này, bảo hiểm sẽ thực sự trở thành giải pháp tài chính mang đến sự an tâm lâu dài cho người tham gia bảo hiểm.
[Nguồn: Prudential Việt Nam]
Vì một lý do nào đó mà bạn không thể tiếp tục tham gia bảo hiểm nhân thọ. Vậy trong trường hợp đó, hủy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có được không?
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là sự thoả thuận giữa bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm, theo đó bên mua bảo hiểm phải đóng phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng hoặc bồi thường cho người được bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm. Việc duy trì hợp đồng bảo hiểm sẽ giúp bạn nhận được những khoản trợ cấp kịp thời nếu chẳng may gặp phải các rủi ro trong cuộc sống. Tuy nhiên, nếu bạn muốn hủy hợp đồng vì một lý do nào đó hãy tìm hiểu kỹ các quy định về vấn đề này.
Hủy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ được không?
Căn cứ Điều 23, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000 quy định về việc hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ như sau:
"Điều 23. Chấm dứt hợp đồng bảo hiểm
Ngoài các trường hợp chấm dứt hợp đồng theo quy định của Bộ luật dân sự, hợp đồng bảo hiểm còn chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Bên mua bảo hiểm không còn quyền lợi có thể được bảo hiểm;
2. Bên mua bảo hiểm không đóng đủ phí bảo hiểm hoặc không đóng phí bảo hiểm theo thời hạn th thuận trong hợp đồng bảo hiểm, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác;
3. Bên mua bảo hiểm không đóng đủ phí bảo hiểm trong thời gian gia hạn đóng phí bảo hiểm theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm".
Vậy theo quy định trên thì khách hàng có quyền hủy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ. Lúc này đồng nghĩa hợp đồng bảo hiểm chấm dứt và khách hàng sẽ không được bảo vệ nếu có sự kiện bảo hiểm xảy ra.
Thủ tục hủy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Trong trường hợp khách hàng muốn hủy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, hãy liên hệ trực tiếp với nhân viên phụ trách hợp đồng của mình để được tư vấn và hướng dẫn làm thủ tục.
Bên cạnh đó thì khách hàng cần chuẩn bị một số giấy tờ sau:
- Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
- Các chứng từ có liên quan đến hợp đồng bảo hiểm
- Giấy tờ tùy thân: CMND/CCCD/Hộ chiếu còn hiệu lực
- Giấy/Đơn yêu cầu hủy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ theo mẫu tại công ty bảo hiểm.
Xem ngay: Dừng hợp đồng bảo hiểm từ những năm đầu, ai sẽ chịu thiệt? để có quyết định đúng đắn nhất
Hủy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có được không?
Mẫu đơn yêu cầu chấm dứt hợp đồng bảo hiểm
Khách hàng có thể tham khảo mẫu đơn yêu cầu hủy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ của một số công ty bảo hiểm như sau:
Hậu quả của hủy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
- Căn cứ theo Điều 24, Luật kinh doanh bảo hiểm 2000 hậu quả pháp lý của việc chấm dứt hợp đồng bảo hiểm như sau:
"Điều 24. Hậu quả pháp lý của việc chấm dứt hợp đồng bảo hiểm
1. Trong trường hợp chấm dứt hợp đồng bảo hiểm theo quy định tại khoản 1 Điều 23 của Luật này, doanh nghiệp bảo hiểm phải hoàn lại phí bảo hiểm cho bên mua bảo hiểm tương ứng với thời gian còn lại của hợp đồng bảo hiểm mà bên mua bảo hiểm đã đóng phí bảo hiểm, sau khi đã trừ các chi phí hợp lý có liên quan đến hợp đồng bảo hiểm.
2. Trong trường hợp chấm dứt hợp đồng bảo hiểm theo quy định tại khoản 2 Điều 23 của Luật này, bên mua bảo hiểm vẫn phải đóng đủ phí bảo hiểm đến thời điểm chấm dứt hợp đồng bảo hiểm. Quy định này không áp dụng đối với hợp đồng bảo hiểm con người.
3. Trong trường hợp chấm dứt hợp đồng bảo hiểm theo quy định tại khoản 3 Điều 23 của Luật này, doanh nghiệp bảo hiểm vẫn phải chịu trách nhiệm bồi thường cho người được bảo hiểm khi sự kiện bảo hiểm xảy ra trong thời gian gia hạn đóng phí; bên mua bảo hiểm vẫn phải đóng phí bảo hiểm cho đến hết thời gian gia hạn theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm. Quy định này không áp dụng đối với hợp đồng bảo hiểm con người.
4. Hậu quả pháp lý của việc chấm dứt hợp đồng bảo hiểm trong các trường hợp khác được thực hiện theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan".
Như vậy trong trường hợp khách hàng hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm trước thời hạn bên mua bảo hiểm sẽ nhận được Giá trị hoàn lại [nếu có] của hợp đồng. Giá trị hoàn lại nhận được nhiều hay ít sẽ phụ thuộc vào thời gian tham gia bảo hiểm.
- Mặt khác, theo Khoản 2, Điều 35 của Luật Kinh doanh bảo hiểm này quy định như sau:
"Điều 35. Đóng phí bảo hiểm nhân thọ
2. Trong trường hợp phí bảo hiểm được đóng nhiều lần và bên mua bảo hiểm đã đóng một hoặc một số lần phí bảo hiểm nhưng không thể đóng được các khoản phí bảo hiểm tiếp theo thì sau thời hạn 60 ngày, kể từ ngày gia hạn đóng phí, doanh nghiệp bảo hiểm có quyền đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng, bên mua bảo hiểm không có quyền đòi lại khoản phí bảo hiểm đã đóng nếu thời gian đã đóng phí bảo hiểm dưới hai năm, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác".
Theo đó, nếu hợp đồng bảo hiểm vì lý do nào đó bị hủy ngang trước khi đóng đủ hai năm phí, khách hàng sẽ không nhận được Giá trị hoàn lại của hợp đồng.
Tìm hiểu thêm:
- Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ mất hiệu lực có thể khôi phục được không?
- Huỷ hợp đồng bảo hiểm Sun Life - Thiệt hại khôn lường
- Huỷ hợp đồng bảo hiểm MB Ageas Life sớm không phải lựa chọn khôn ngoan
Khách hàng có thể tạm ngưng đóng phí bảo hiểm nhân thọ để duy trì hợp đồng
Có nên hủy hợp đồng bảo hiểm nhân thọ?
Từ những quy định trên cho thấy, trong mọi trường hợp, dừng đóng bảo hiểm nhân thọ trước hạn sẽ gây thiệt hại tài chính cho chính bạn và cho cả công ty bảo hiểm. Hơn nữa, hủy hợp đồng trước hạn đồng nghĩa với việc mọi quyền lợi bảo hiểm của bạn sẽ chấm dứt hoàn toàn. Khi đó bạn không còn được bảo vệ trước những rủi ro trong cuộc sống như bệnh tật, tai nạn... Kế hoạch tài chính cho tương lai cũng bị phá vỡ. Đó là sự mất mát lớn mà bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định hủy bỏ hợp đồng.
Tuy nhiên, trong trường hợp bất khả kháng, bạn vẫn có nhiều lựa chọn để tiếp tục duy trì hợp đồng bảo hiểm:
- Tạm ứng từ Giá trị hoàn lại
- Xin giảm mệnh giá bảo hiểm
- Tạm dừng đóng phí bảo hiểm nhân thọ
Xem thêm bài viết “3 cách duy trì hợp đồng bảo hiểm nhân thọ khi khó khăn tài chính” để lựa chọn phương án xử lý phù hợp, hạn chế tối đa việc hủy bỏ hợp đồng.
Để đảm bảo quyền lợi, trước khi mua bảo hiểm cần cân nhắc kỹ nhu cầu của mình, khả năng đóng phí. Tham gia bảo hiểm nhân thọ là lập kế hoạch dài hạn, đòi hỏi sự cam kết lâu dài, ổn định. Vì vậy hãy tham gia với mức phí khoảng 10% - 15% thu nhập để khi có sự biến động về kinh tế, bạn vẫn có thể duy trì được hợp đồng bảo hiểm.